هرآنچه که باید درباره بیمه حمل و نقل کالا بدانید!

آشنایی با انواع بیمه حمل و نقل بین المللی

در تعریف حمل و نقل بین المللی باید بگوییم به حمل هر نوع کالا یا محموله‌ای که از یک کشور به کشور دیگر انجام می‌شود، حمل و نقل بین المللی می‌گویند. حمل محموله‌ها یا بارها با چندین روش حمل و نقل هوایی، حمل و نقل دریایی، حمل و نقل زمینی و حمل و نقل بار با قطار انجام می‌شود. بیمه هرکدام از این روش‌ها باتوجه‌به شرایط خاص آن‌ها تعریف می‌شود که در ادامه به بررسی انواع بیمه حمل و نقل بین المللی می‌پردازیم:

بیمه حمل و نقل هوایی؛ حمل ایمن بار با هواپیما

بیمه حمل و نقل هوایی خسارت‌های وارد بر کالا در روش حمل هوایی را پوشش می‌دهد. این پوشش‌ها بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی است و شرکت بیمه در مقابل دریافت حق بیمه به جبران خسارت‌های وارد بر کالا حین حمل و نقل می‌پردازد. مرسولات هوایی معمولا به‌ازای هر کیلوگرم یک مبلغ مشخصی بیمه می‌شوند و چنانچه این میزان پوشش برای محموله کافی نباشد، باید بیمه‌نامه جداگانه‌ای متناسب با ارزش کالا خریداری شود. معمولا برای حمل بار از دبی از روش‌های حمل‌ونقل هوایی یا دریایی استفاده می‌شود که تحت پوشش بیمه مخصوص به خود قرار می‌گیرد.

بیمه حمل و نقل دریایی؛ جلوگیری از خطر دزدان دریایی

در گذشته بیمه حمل و نقل دریایی بیشتر از هرچیز برای پوشش خطرات ناشی از دزدان دریایی و آتش‌سوزی استفاده می‌شد؛ اما امروزه تصادف کشتی‌ها، آتش‌سوزی در دریا و ریختن کالاها در دریا برای نجات کشتی از جمله خطرات بالقوه‌ای است که محموله‌های دریایی را تهدید می‌کند. ازآنجایی‌که حمل و نقل دریایی مانند حمل و نقل بین المللی به آفریقای جنوبی زمان بیشتری طول می‌کشد، مدت اعتبار بیمه‌نامه از زمان تحویل کالا به مقصد تا ۶۰ روز است. 

بیمه حمل و نقل زمینی؛ رایج‌ترین نوع بیمه باربری

حمل و نقل زمینی نیز خطرات و ریسک‌های خاص خود را دارد. بیمه حمل و نقل زمینی خسارت‌های ناشی از خطراتی مانند آتش‌سوزی، سرقت، تصادف، چپ شدن، تحویل ندادن کالا یا بروز هرگونه حادثه‌ای حین حمل و باربری را جبران می‌کند. اعتبار بیمه‌نامه از زمان تحویل کالا به شرکت حمل و نقل شروع شده و تا رسیدن به مقصد ادامه دارد.
چنانچه ظرف ۸ روز صاحب محموله اقدام به دریافت آن نکند، اعتبار بیمه نامه حمل کالا  منقضی خواهد شد. توجه کنید خسارت‌هایی مانند تبخیر شدن، موش‌خوردگی، کرم‌زدگی یا مشکلات ناشی از بسته‌بندی نامناسب توسط بیمه پرداخت نمی‌شود؛ بنابراین هنگام حمل و نقل بین المللی به اتریش یا سایر کشورها باید به این موارد دقت کافی داشته باشید.

انواع بیمه باربری چیست؟ تقسیم‌بندی بر اساس بیمه‌نامه

بیمه حمل و نقل بین‌المللی را می‌توانیم در دسته‌بندی دیگری به سه نوع بیمه‌نامه وارداتی، صادراتی و ترانزیت تقسیم کنیم. در ادامه به توضیح هرکدام از این موارد می‌پردازیم:
• بیمه‌نامه وارداتی: باربری وارداتی به نوعی از حمل و نقل از خارج از کشور به مقصد ایران گفته می‌شود. این نوع بیمه‌نامه خطراتی که واردات کالا را تهدید می‌کند، تحت پوشش خود قرار می‌دهد. نرخ حق بیمه باتوجه‌به شرایط حمل‌ونقل، وسیله نقلیه، نوع کالا، بسته‌بندی و حتی شرایط آب‌وهوایی بستگی دارد.
• بیمه‌نامه صادراتی: بیمه صادراتی برای حمل بار از ایران به مقصد یک کشور خارجی صادر می‌شود. محاسبه این نوع بیمه هم مانند نرخ بیمه‌نامه وارداتی است.
• بیمه‌نامه ترانزیت: این نوع بیمه‌نامه ترکیب بیمه وارداتی و صادراتی است؛ یعنی بیمه‌نامه ترانزیت برای حمل بار بین ایران و یک کشور خارجی به‌صورت رفت و برگشتی صادر می‌شود.
باتوجه‌به توضیحات بالا، برای حمل و نقل بین المللی به اسپانیا یا سایر کشورها باید بر اساس نوع حمل و نقل، بیمه‌نامه مربوطه را دریافت کنید.

بررسی شرایط بیمه حمل و نقل بین المللی کالا 

در کلیه بیمه‌نامه‌های جهانی شرایط یکسانی وجود دارد که با نام شرایط عمومی بیمه نامه حمل کالا شناخته می‌شود. این شرایط در سال ۱۳۴۷ به شرکت‌های بیمه ایران رسید که عبارت‌اند از:
• شرط استثنا خسارت خاص (FPA): در این نوع بیمه، بیمه‌گر فقط درصورتی خسارت را پرداخت می‌کند که یک بسته کامل از محموله یا کالا آسیب ببیند؛ بنابراین شرکت بیمه هیچ تعهدی در قبال آسیب‌های جزئی ندارد.
• شرط خسارت خاص (WA): بر اساس این شرط بیمه‌گذار حق دارد بدون در نظر گرفتن جزئیات برای هر زیانی ادعای دریافت خسارت کند.
• شرط تمام خطر (All Risk): در این نوع بیمه‌نامه، کلیه حوادث احتمالی و خسارت‌ها (به‌جز موارد مطرح در بیمه‌نامه) باید از سمت بیمه‌گر جبران شوند.
شما به‌عنوان بیمه‌گذار می‌توانید بر اساس وضعیت کالای خود و بودجه‌ای که در اختیار دارید، یکی از این سه شرط را انتخاب کنید.