حمل و نقل زمینی

ارسال مرسولات صنایع مختلف به‌صورت زمینی

تقریبا ارسال مرسولات کلیه صنایع از طریق حمل و نقل زمینی و جاده‌ای امکان‌پذیر است. چند نمونه از محصولات قابل جابه‌جایی با روش حمل زمینی به شرح زیر است:

مواد غذایی: شامل محصولات کشاورزی، محصولات دامی، محصولات بسته‌بندی شده و فرآورده‌های غذایی

محصولات صنعتی: شامل مواد اولیه صنعتی، مواد شیمیایی، قطعات صنعتی، ماشین‌آلات و تجهیزات.

محصولات نفتی: شامل سوخت‌ها، روغن‌ها، محصولات نفتی فرآوری شده و مواد ضدیخ

محصولات الکترونیکی و تکنولوژی: شامل لوازم الکترونیکی، قطعات الکترونیکی، دستگاه‌ها و تجهیزات الکترونیکی

محصولات خودرو: شامل خودروهای جدید و استفاده‌شده، قطعات خودرو، لوازم جانبی خودرو و لوازم نگهداری و تعمیر خودرو

محصولات مصرفی: شامل مواد بهداشتی و بهداشتی، لوازم خانگی، لوازم پوشاک، لوازم الکترونیکی خانگی و سایر محصولات مصرفی

مواد ساختمانی: شامل سیمان، آجر، شن، ماسه، بلوک‌های ساختمانی و سایر مواد ساختمانی

کالاهای خطرناک: شامل مواد شیمیایی خطرناک، مواد رادیواکتیو، مواد زیستی خطرناک و سایر کالاهای خطرناک

این موارد بخشی از لیست کالاهای صنایع مختلف است که حمل آن از طریق شبکه ترانزیت جاده‌ای امکان‌پذیر خواهد بود. پیشنهاد می‌شود برای آگاهی کامل از قوانین و شرایط حمل جاده ای از اروپا و ترکیه به ایران و سایر کشور‌های همسایه با کارشناسان هانزا در تماس باشید.

سرویس‌های حمل و نقل جاده ای و زمینی 

حمل بار به‌صورت زمینی در دنیا و ایران از طریق راه‌ها و وسایل نقلیه مختلف انجام می‌شود. بسته به حجم و مقدار بار، انتخاب سرویس‌های مختلف حمل بار زمینی صورت می‌گیرد. سایر روش‌های حمل و نقل جاده ای به شرح زیر است:

خطوط راه آهن: جابه‌جایی کالای حجیم و عمده از طریق خطوط ریلی به نقاط مختلف کشور امکان‌پذیر است.

حمل و نقل بار جاده‌ای: کامیون‌ها، خاور و تریلی برای جابه‌جایی بار از نقاط داخلی کشور و حتی برای واردات و صادرات استفاده می‌شود که البته هانزا صرفا حمل و نقل زمینی داخلی را سرویس نمی‌دهد.

هر یک از این روش‌ها باید به تناسب نوع بار و حجم آن صورت بگیرد. برای مثال، برای جابه‌جایی مواد شیمیایی و خطرناک به‌هیچ عنوان از خطوط اتوبوسی داخلی استفاده نمی‌شود. بلکه حمل این نوع مرسولات با کامیون‌هایی که مخازن مخصوص یا کامیون‌های ترانزیت کالا که مجوز حمل کالای خطرناک دارند انجام خواهد شد.

انواع خدمات حمل و نقل جاده ای در هانزا

هانزا به‌عنوان یک شرکت حمل و نقل بین المللی هوایی، دریایی و زمینی، خدمات حمل و نقل جاده ای را به‌صورت تخصصی عرضه می‌کند. در بین روش‌های حمل زمینی، جابه‌جایی بار از طریق خطوط ریلی به‌صورت مجزا و بسیار تخصصی‌تر انجام می‌شود. به‌طور‌کلی خدمات حمل بار زمینی هانزا به شرح زیر است:

کامیون‌ ترانزیت: کامیون‌های ترانزیت یا اصطلاحا (13.60) که در حقیقت طول محفظه بار کامیون 130 متر و 60 سانتی‌متر است که برای حمل محمولات خرده بار و فول از کشورهای اروپایی و ترکیه به گمرکات زیر نظر کنوانسیون نیز در ایران حمل می‌شود.

Low bed truck : برای حمل محمولات با وزن و حجم بالا استفاده می‌شود.

ارائه خدمات ترانزیت داخلی و خارجی توسط کامیون های flat یا کفی: کانتینرهای 20 فوتی و 40 فوتی از بندرعباس به گمرکات کشور ترانزیت می‌شوند یا در صورت نیاز قادر به ارائه سرویس ترانزیت خارجی هستیم که شامل حمل کانتینرهای 20 فوتی و 40 فوتی از بندرعباس به کشورهای CIS، افغانستان و عراق می‌شود.

حمل و نقل زمینی چیست؟

حمل و نقل زمینی به جا به‌ جایی کالا از طریق شبکه‌های جاده‌ای و ریلی گفته می‌شود و شامل دو روش اصلی یعنی حمل جاده‌ای و حمل ریلی است. در عمل، وقتی از حمل زمینی صحبت می‌شود، بیشتر منظور حمل از طریق جاده‌ها و وسایل نقلیه‌ای مانند کامیون و تریلی  است؛ در حالی که حمل ریلی، جا به‌ جایی بار از طریق خطوط راه‌ آهن و قطارهای باری را شامل می‌شود. هرچند هر دو روش زیر مجموعه حمل زمینی هستند، اما در ادبیات تجاری و روزمره، حمل جاده‌ای بیشتر به عنوان معادل «حمل زمینی» شناخته می‌شود و حمل ریلی معمولاً جداگانه در نظر گرفته می‌شود.
حمل بار زمینی یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین روش‌های حمل کالا در جهان است که از دوران ساخت نخستین جاده‌ها تاکنون، نقش مهمی در تجارت ایفا کرده است. از ارابه‌ها و گاری‌های ابتدایی تا کامیون‌ها و ناوگان‌های مدرن امروزی، حمل جاده‌ای مسیر اصلی انتقال کالا در بیشتر مناطق جهان بوده است. این روش برای جابه‌جایی بارهای سبک تا نیمه‌ سنگین در مسافت‌های کوتاه تا متوسط بسیار کاربردی است، ولی بیشتر در مسیرهای بین‌المللی نیز  میان کشورهای هم‌مرز به‌کار می‌رود.
مزایایی مانند دسترسی گسترده به نقاط مختلف، انعطاف‌پذیری در زمان‌بندی و نیاز کمتر به زیرساخت‌های پیچیده نسبت به حمل هوایی باعث شده تا حمل زمینی همچنان یکی از ارکان اصلی زنجیره تأمین باشد. همچنین، به‌دلیل همین ویژگی‌ها، این روش در بسیاری از موارد در قالب حمل و نقل ترکیبی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد تا انتقال کالا از دریا، هوا یا ریل به مقصد نهایی تسهیل شود.

چرا حمل بار زمینی اهمیت دارد؟

حمل بار زمینی یکی از ارکان اصلی زنجیره تأمین جهانی است و نقش حیاتی در جا به‌ جایی کالاها بین تولید کنندگان، توزیع‌ کنندگان و مصرف‌ کنندگان ایفا می‌کند. این روش، به‌ دلیل سرعت، صرفه‌ جویی اقتصادی، دسترسی گسترده و امکان تحویل درب به درب، برای بسیاری از صنایع ضروری است. در دنیای تجارت امروز، حتی زمانی که کالا از طریق حمل بار دریایی یا حمل بار هوایی وارد کشوری می‌شود، همچنان حمل و نقل زمینی وظیفه تحویل نهایی آن به انبارها، فروشگاه‌ها یا مشتریان را بر عهده دارد. به همین دلیل، حمل زمینی در بسیاری از موارد به عنوان آخرین حلقه زنجیره تأمین شناخته می‌شود و بدون آن، چرخه لجستیک ناقص خواهد ماند.

نمونه‌هایی از اهمیت حمل زمینی در زنجیره تأمین:

• در صنایع تولیدی، مواد اولیه‌ای مانند فولاد، چوب، قطعات ماشین‌آلات و تجهیزات از طریق حمل جاده‌ای یا حمل ریلی به کارخانه‌ها منتقل می‌شوند.
• در خرده‌فروشی و سوپرمارکت‌ها، تأمین مستمر کالاها از انبارها به فروشگاه‌ها تنها با استفاده از ناوگان حمل زمینی ممکن است.
• در تجارت بین‌المللی، کالاهایی که از طریق کشتی یا هواپیما وارد می‌شوند، برای توزیع داخلی؛ از بندر یا فرودگاه به انبار و سپس به دست مصرف‌ کننده به حمل زمینی وابسته‌ هستند.

انواع حمل و نقل زمینی

حمل و نقل زمینی به دو شاخه اصلی و یک روش ترکیبی تقسیم می‌شود که هر کدام کاربرد خاص خود را در صنعت لجستیک دارند. در این بخش، با انواع روش‌های زمینی آشنا می‌شویم و نقش هرکدام را در حمل بار بررسی می‌کنیم.

حمل و نقل ریلی

در این روش، جا به‌ جایی کالا از طریق واگن‌های باری و قطارهای تخصصی صورت می‌گیرد. از نظر زیست‌ محیطی، روش ریلی یکی از کم‌ مصرف‌ترین و پایدارترین اشکال حمل و نقل است. حمل ریلی به‌ ویژه در انتقال حجم‌های بالای کالاهای سنگین یا فله‌ای مانند سیمان، فولاد، مواد معدنی یا سوخت عملکرد بسیار مناسبی دارد.

استفاده از حمل و نقل ترکیبی

در بسیاری از پروژه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، استفاده از یک روش حمل به‌تنهایی پاسخ‌گوی نیازها نیست. به همین دلیل، ترکیب شیوه‌های مختلف مانند حمل جاده‌ای، ریلی، هوایی یا دریایی به‌منظور بهینه‌سازی زمان و هزینه رایج شده است. به‌عنوان نمونه، کالا ممکن است ابتدا از طریق کشتی وارد بندر شود (حمل‌ونقل دریایی) و سپس از آنجا با کامیون به مقصد نهایی ارسال گردد. این مدل که با عنوان حمل‌ونقل ترکیبی شناخته می‌شود، به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا بر اساس شرایط کالا، زمان‌بندی و هزینه‌ها، بهترین مسیر را انتخاب کنند. به‌طور خاص، در مسیرهای وارداتی از کشورهای همسایه، هزینه حمل جاده‌ای از ترکیه یکی از فاکتورهای مهمی است که در تعیین مسیر بهینه مدنظر قرار می‌گیرد.

حمل‌ و‌ نقل جاده‌ای

حمل و نقل جاده‌ای یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین شکل جابجایی کالا از طریق مسیرهای زمینی است که سهم بالایی در جا به‌ جایی کالاهای داخلی و بین‌ المللی دارد. این روش به دلیل سرعت اجرا، انعطاف‌ پذیری و دسترسی آسان به نقاط مختلف، در بسیاری از پروژه‌های لجستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش به جا به جایی کالا از طریق مسیرهای جاده‌ای با استفاده از وسایل نقلیه زمینی مانند وانت، کامیون، تریلی، کامیونت، یخچالی، تانکر و... گفته می‌شود. برخلاف حمل دریایی و ریلی، در این روش کالا مستقیماً از مبدأ به مقصد منتقل می‌شود و نیازی به بارگیری مجدد در ایستگاه‌های میانی نیست. ویژگی مهم این روش، انعطاف‌پذیری بالا در برنامه‌ریزی، تنوع مسیر و امکان تحویل مستقیم از مبدا به مقصد است. این نوع حمل‌ونقل نه‌تنها در مسافت‌های کوتاه و داخلی کاربرد دارد، بلکه در حمل و نقل بین‌المللی زمینی؛ به‌ویژه در مرزهای زمینی کشورهای همسایه نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.

کاربردهای حمل و نقل جاده‌ای:

• حمل درب به درب (Door to Door): مناسب‌ترین گزینه برای زمانی است که کالا باید مستقیم از انبار یا کارخانه به دست مشتری نهایی برسد.
• ارسال سریع مرسولات: در مسافت‌های کوتاه، حمل جاده‌ای از نظر زمانی بسیار مقرون‌ به‌ صرفه است.
• جابجایی کالاهای متنوع: از مواد غذایی گرفته تا قطعات صنعتی، پوشاک، دارو، مواد شیمیایی و حتی محموله‌های خطرناک از این طریق قابل حمل هستند.
• پشتیبانی از روش‌های دیگر: معمولاً در حمل و نقل ترکیبی به‌ عنوان مرحله پایانی استفاده می‌شود.

مزایای حمل و نقل جاده‌ای:

• دسترسی گسترده به مناطق مختلف: برخلاف قطار یا کشتی که تنها به ایستگاه‌ها یا بنادر خاص محدود هستند، خودروهای باری این مزیت را دارند که می‌توانند مستقیماً به مناطق روستایی، نواحی کوهستانی یا حتی پروژه‌های صنعتی خارج از محدوده شهری دسترسی پیدا کنند؛ به‌عنوان مثال، در فرآیند حمل بار زمینی از فرانسه، این قابلیت انعطاف‌پذیر امکان تحویل سریع و مستقیم کالا به مقصد نهایی را بدون نیاز به جابه‌جایی‌های متعدد فراهم می‌سازد.
• زمان‌بندی انعطاف‌پذیر: این مزیت به شرکت‌ها اجازه می‌دهد بر اساس شرایط تولید، موجودی، یا نیاز بازار، برنامه حمل را تنظیم کنند. این انعطاف در هیچ‌یک از روش‌های حمل دیگر تا این حد دیده نمی‌شود.
• حمل کالاهای خاص با تجهیزات تخصصی: برای حمل کالاهای دمایی، خطرناک، بسیار سنگین یا خاص می‌توان از انواع وسایل نقلیه‌ی مجهز مانند کامیون یخچالی، تانکر، کامیون‌های مجهز به جرثقیل استفاده کرد.
• صرفه‌جویی در هزینه برای مسافت‌های کوتاه و متوسط: به‌ ویژه زمانی که مقدار بار کمتر از ظرفیت کامل یک کانتینر باشد، استفاده از حمل جاده‌ای به‌ مراتب به‌ صرفه‌تر از روش‌های هوایی یا ریلی خواهد بود.

نقش حمل جاده‌ای در حمل و نقل بین‌المللی زمینی

حمل و نقل بین‌المللی زمینی برای ارتباط کشورهای همسایه و مناطق دارای مرز زمینی اهمیت زیادی دارد. در این شیوه، کامیون‌ها و تریلی‌ها نقش کلیدی دارند. به‌عنوان نمونه:

• ارسال کالا از ایران به ترکیه، عراق، افغانستان یا کشورهای آسیای میانه عمدتاً از طریق حمل جاده‌ای انجام می‌شود.
• این روش، قابلیت عبور از مرزهای زمینی با رعایت مقررات گمرکی و مجوزهای ترانزیتی را دارد.

در بسیاری از موارد، شرکت‌ها برای هماهنگی این فرآیندها با نمایندگی کشتیرانی‌ها همکاری می‌کنند تا عملیات حمل، ترخیص، و ترانزیت بدون تأخیر انجام شود.

حمل و نقل ریلی

حمل و نقل ریلی یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های حمل و نقل زمینی برای انتقال کالا در مسافت‌های طولانی است. این روش، به‌ ویژه در جابجایی حجم‌های بزرگ و بارهای سنگین، کارآمد و مقرون‌ به‌ صرفه است و به عنوان مکملی قوی برای حمل و نقل ترکیبی نیز شناخته می‌شود.

عملکرد و ساختار حمل و نقل ریلی

در این روش، جابه‌جایی کالاها از طریق قطارهای باری انجام می‌شود که معمولاً در مسیرهای از پیش تعیین‌ شده بین ایستگاه‌های راه‌آهن فعالیت دارند. واگن‌ها می‌توانند برای انواع مختلف کالا تجهیز شوند؛ از جمله واگن‌های مخزن‌دار برای مایعات، واگن‌های یخچالی برای اقلام فاسد شدنی، واگن‌های مسطح برای ماشین‌آلات یا کالاهای غیرقابل بسته‌بندی و واگن‌های سرپوشیده برای محموله‌های عمومی. برنامه‌ریزی دقیق و زمان‌ بندی مشخص در حمل ریلی باعث افزایش بهره‌وری و کاهش احتمال تأخیر می‌شود، به‌ ویژه در مقایسه با جاده‌ای که در معرض ترافیک و شرایط جوی قرار دارد.

مقایسه با حمل و نقل جاده‌ای

• ظرفیت بالا: قطارها توانایی حمل همزمان ده‌ها واگن را دارند، در حالی که هر کامیون ظرفیت محدودی دارد.
• پایداری زیست‌محیطی: حمل ریلی مصرف سوخت کمتر و آلایندگی کمتری دارد.
• هزینه کمتر برای حجم بالا: هرچه حجم محموله بیشتر باشد، صرفه‌جویی در هزینه حمل ریلی نسبت به جاده‌ای افزایش می‌یابد.

اما در عوض، حمل ریلی نیازمند دسترسی به زیرساخت راه‌آهن در مبدا و مقصد است، که همیشه فراهم نیست. به همین دلیل، اغلب از کامیون برای رساندن کالا به ایستگاه ریلی یا تحویل نهایی، یعنی ترکیب حمل جاده‌ای و ریلی به‌عنوان حمل و نقل ترکیبی استفاده می‌شود.

مزایا در حمل بار زمینی حجیم یا سنگین

اگر کالاهای شما فله‌ای، سنگین، یا بسیار بزرگ هستند (مانند مواد معدنی، سیمان، آهن، ماشین‌آلات صنعتی یا تانکرهای سوخت) حمل ریلی گزینه‌ای ایده‌آل است. این روش با کاهش خطرات ناشی از لرزش و تصادف، ایمنی بیشتری برای کالاهای حساس فراهم می‌کند.

چگونه روش مناسب حمل کالا را انتخاب کنیم؟

انتخاب بهترین روش برای جابه‌جایی کالا و انتخاب بهترین شرکت های حمل و نقل بین المللی، به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند هزینه، زمان یا کیفیت خدمات را تحت تأثیر قرار دهد. در این بخش، مهم‌ترین معیارهایی که باید هنگام تصمیم‌ گیری در مورد نوع حمل و نقل زمینی یا دیگر روش‌ها در نظر گرفته شوند، بررسی می‌شود:

۱. هزینه حمل

هزینه یکی از تعیین‌کننده‌ترین عوامل در انتخاب روش حمل است. برای مسافت‌های کوتاه، حمل زمینی از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر است، به‌ویژه زمانی که حجم بار متوسط یا کمتر از ظرفیت یک کانتینر باشد. اما در مسیرهای طولانی، افزایش مصرف سوخت، استهلاک وسیله نقلیه و عوارض جاده‌ای می‌تواند قیمت تمام‌شده را بالا ببرد. در مقابل، حمل ریلی برای فواصل طولانی گزینه اقتصادی‌تری است، البته به شرطی که به ایستگاه‌های ریلی دسترسی وجود داشته باشد. حمل هوایی با وجود سرعت بالا، هزینه قابل توجهی دارد و بیشتر برای محموله‌های سبک و اضطراری توصیه می‌شود. حمل دریایی نیز به‌ویژه در انتقال بارهای حجیم یا سنگین بین‌المللی، از نظر هزینه، انتخاب مقرون‌به‌صرفه‌ای محسوب می‌شود.

۲. زمان و سرعت تحویل

اگر سرعت تحویل برای شما اولویت دارد، دو گزینه مطرح هستند: حمل جاده‌ای برای مسافت‌های داخلی یا منطقه‌ای و حمل هوایی برای مسیرهای بین‌المللی. البته باید توجه داشت که حمل جاده‌ای ممکن است تحت تأثیر عواملی چون ترافیک یا شرایط جاده‌ای دچار تأخیر شود، و حمل هوایی نیز با هزینه بالاتر همراه است. حمل دریایی معمولاً کندترین روش است و بیشتر برای کالاهایی که فوریت ندارند مناسب است.

۳. نوع محموله

نوع کالایی که قصد حمل آن را دارید، نقش مهمی در انتخاب روش دارد. برای مثال:

• کالاهای حساس به زمان مانند میوه، لبنیات یا دارو، نیازمند حمل سریع هستند و معمولاً با کامیون یخچالی یا هواپیما جابه‌جا می‌شوند.
• مواد خام، ماشین‌آلات، مصالح ساختمانی یا محموله‌های بزرگ معمولاً با حمل ریلی، جاده‌ای یا دریایی انتقال می‌یابند.
• تطبیق روش حمل با ویژگی‌های فیزیکی و حساسیت بار، از بروز خسارات احتمالی جلوگیری می‌کند.

۴. شرایط زیرساخت و دسترسی

دسترسی به زیرساخت‌های حمل یکی دیگر از محدودیت‌های عملیاتی در انتخاب روش است. در برخی مناطق، شبکه ریلی توسعه‌یافته نیست یا فرودگاه وجود ندارد، بنابراین تنها گزینه‌ی ممکن حمل زمینی خواهد بود. زیرساخت‌های محلی مانند کیفیت جاده‌ها، وجود ایستگاه‌های حمل، یا توانایی پذیرش وسایل حمل سنگین، مستقیماً بر زمان و کیفیت انتقال کالا تأثیر می‌گذارند.

۵. تأثیرات زیست‌محیطی

در سال‌های اخیر، دغدغه‌های زیست‌محیطی در حمل‌ونقل افزایش یافته است. شرکت های حمل و نقل بین المللی به دنبال روش‌هایی هستند که مصرف سوخت فسیلی کمتری داشته باشند و آلودگی کمتری تولید کنند. در این میان، حمل ریلی به‌عنوان گزینه‌ای با مصرف سوخت پایین و انتشار کمتر دی‌اکسید کربن، از نظر پایداری زیست‌محیطی برتری دارد. در مقابل، کامیون‌ها و کشتی‌ها اگرچه کارآمدند، اما در مسیرهای طولانی ممکن است اثر منفی بیشتری بر محیط زیست داشته باشند، مگر آنکه با استانداردهای جدید آلایندگی همراه باشند.

انواع روش‌های حمل ‌و نقل جاده‌ای

حمل و نقل جاده‌ای نه‌تنها متنوع‌ترین نوع از حمل و نقل زمینی است، بلکه گزینه‌های متفاوتی را برای صاحبان کالا فراهم می‌کند. بسته به نوع کالا، حجم، وزن، شرایط نگهداری و مسافت، روش حمل متفاوتی انتخاب می‌شود. در این بخش، انواع متداول روش‌های حمل جاده‌ای را بررسی می‌کنیم.

حمل با کامیون‌های سبک

کامیون‌های سبک معمولاً برای جابه‌جایی کالاهای کوچک، سبک یا حساس به زمان در مسافت‌های شهری یا بین‌شهری کوتاه مورد استفاده قرار می‌گیرند. ظرفیت این خودروها بین ۱ تا ۵ تن است و در موارد زیر کاربرد دارند:

• ارسال خرده‌بارهای فروشگاهی
• تحویل سریع فروشگاه‌های آنلاین
• جابه‌جایی بارهای حساس که نیاز به تحویل روزانه دارند

حمل با تریلی

تریلی‌ها معمولاً دارای کشنده و یدک هستند و ظرفیت حمل تا ۲۴ تن دارند. از این نوع خودروها برای حمل بار زمینی در حجم بالا یا جابه‌جایی کالاهای صادراتی و وارداتی استفاده می‌شود. تریلی‌های ترانزیتی یا کانتینری به‌ویژه در حمل‌ونقل بین‌المللی زمینی کاربرد گسترده‌ای دارند، زیرا با استانداردهای گمرکی اکثر کشورها سازگار هستند. این وسایل نقلیه در مسیرهای طولانی مانند حمل بار زمینی از آلمان به ایران و حمل جاده ای از اروپا یا در مسیرهای مرزی با کشورهایی همچون ترکیه، عراق، پاکستان و آسیای مرکزی فعال بوده و نقش مهمی در تبادلات تجاری دارند.

مزایا:

• قابلیت پلمپ گمرکی و عبور از مرزها
• توانایی حمل کانتینرهای ۲۰ یا ۴۰ فوت
• مناسب برای کالاهای حجیم یا صادراتی

حمل با تانکر، کفی، یخچالی و...

در شرایط خاص، از خودروهای تخصصی استفاده می‌شود که شامل موارد زیر هستند:

• تانکر: برای حمل مایعاتی مانند سوخت، روغن، لبنیات، مواد شیمیایی
• کفی: برای کالاهایی با ارتفاع غیرمعمول یا بارهای سنگین صنعتی
• یخچالی: مناسب برای مواد غذایی، دارویی و فاسدشدنی که نیاز به دمای ثابت دارند
• مسقف یا چادری: برای محافظت کالا در برابر بارندگی، گردوغبار و تابش آفتاب

اطلاعات لازم برای سفارش حمل و نقل بین المللی جاده ای

برای استفاده از حمل و نقل بین المللی زمینی، صرفاً داشتن بار کافی نیست. فرآیندهای بین‌المللی نیازمند مدارک، هماهنگی‌های گمرکی، رعایت قوانین کشور مقصد و مبدا، و برنامه‌ریزی زمانی دقیق هستند. در این بخش، اطلاعات کلیدی برای سفارش حمل و نقل بین المللی از طریق مسیرهای زمینی را توضیح می‌دهیم.

مدارک مورد نیاز

برای باربری بین المللی، ارائه مدارک زیر الزامی است:

• بارنامه: سند اصلی حمل کالا که بین فرستنده، شرکت حمل ونقل بین المللی و راننده تنظیم می‌شود و جزئیات کامل محموله را شرح می‌دهد.
• فاکتور تجاری: مشخص‌کننده ارزش کالا و نوع آن برای اهداف گمرکی.
• لیست بسته‌بندی (Packing List): شامل تعداد، نوع، ابعاد و وزن بسته‌ها.
• گواهی مبدا: برای برخی کشورها جهت اثبات محل تولید کالا ضروری است.
• مجوز ترانزیت بین المللی: برای عبور از کشورهای میانی در مسیر.
• بیمه‌نامه حمل و نقل زمینی کالا: که می‌تواند بیمه مسئولیت یا بیمه کامل محموله باشد.

شرایط گمرکی و ترانزیتی

در حمل بار زمینی بین‌المللی، بار باید از گمرکات مرزی عبور کند. در این مرحله، شرکت حمل یا نمایندگی کشتیرانی مسئول ترخیص بار از گمرک، دریافت مجوزهای لازم و پرداخت تعرفه‌ها است. همچنین رعایت مقررات کشورهای عبوری، به‌ویژه در زمینه وزن محموله، نوع کالا (مثل کالاهای خطرناک یا فاسد شدنی) و تطابق با کنوانسیون‌های بین‌المللی مانند TIR یا CMR الزامی است.

زمان‌بندی تحویل و مسیرهای متداول

زمان تحویل در حمل بین‌المللی زمینی به عوامل متعددی بستگی دارد:

• طول مسیر
• تعداد مرزهایی که باید عبور شوند
• شرایط جاده‌ای و ترافیکی
• زمان انتظار در گمرک

عوامل موثر بر هزینه حمل و نقل زمینی کالا

هزینه حمل کالا از طریق حمل و نقل زمینی تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل متغیر است که درک آن‌ها به تصمیم‌ گیری بهتر برای انتخاب روش حمل کمک می‌کند. در ادامه، مهم‌ترین این عوامل را بررسی می‌کنیم.

نوع کالا

اولین عامل تأثیرگذار بر هزینه حمل، ماهیت کالا است:

• کالاهای شکننده یا حساس: نیاز به تجهیزات خاص، بسته‌  بندی مقاوم یا کامیون‌های ضربه‌گیر دارند.
• کالاهای فاسدشدنی: باید در کامیون‌های یخچالی حمل شوند که هزینه بیشتری دارند.
• کالاهای خطرناک: نیاز به مجوزهای ویژه و رانندگان آموزش‌دیده دارد و معمولاً مشمول هزینه‌های بیمه بالاتر هستند.
• کالاهای حجیم یا سنگین: نیاز به کامیون‌های خاص مانند کفی یا جرثقیل‌دار دارند و وزن بالا باعث افزایش مصرف سوخت و استهلاک می‌شود.

فاصله مبدا تا مقصد

طبیعی است که هرچه مسیر طولانی‌تر باشد، هزینه نهایی نیز بیشتر خواهد بود. اما نکته مهم این است که برخی مسیرها حتی در مسافت برابر، به دلیل شرایط جاده، ترافیک، یا تعداد ایست‌های گمرکی، پرهزینه‌تر از سایر مسیرها هستند.

نرخ سوخت و تعرفه‌ها

سوخت یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های هزینه حمل است. نوسانات قیمت گازوئیل یا تغییر تعرفه‌های گمرکی و عوارض بین‌المللی، به‌طور مستقیم روی نرخ حمل تأثیر می‌گذارند. همچنین در حمل‌های ترانزیتی، عبور از هر کشور نیازمند پرداخت عوارض و مالیات جاده‌ای است که در مجموع می‌تواند هزینه قابل توجهی را به بار اضافه کند.

اشاره به تفاوت با هزینه حمل کانتینر در حمل دریایی

در حمل دریایی، معمولاً هزینه حمل کانتینر بر اساس وزن حجمی و مسیر تعیین می‌شود و نرخ‌گذاری اغلب ثابت و قرارداد محور است. اما در حمل زمینی، متغیرهای بیشتری مانند فصل، وضعیت بازار حمل، تقاضا در مسیر خاص و حتی در دسترس بودن راننده دخیل هستند. به همین دلیل، در برخی شرایط، بر خلاف تصور رایج، ممکن است هزینه حمل زمینی از حمل دریایی برای مسیرهای خاص بیشتر باشد؛ به‌ خصوص اگر مرزهای زمینی دچار محدودیت‌های عبور باشند یا تقاضای حمل بالا رود.

بیمه نامه حمل و نقل زمینی کالا و انواع آن

در هر نوع حمل و نقل زمینی، چه داخلی و چه بین‌المللی، خطراتی مانند تصادف، سرقت، آتش‌سوزی، نشت بار یا آسیب به کالا وجود دارد. به همین دلیل، داشتن بیمه‌نامه معتبر یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرآیند حمل بار است. در ادامه با انواع بیمه‌های رایج در حمل زمینی آشنا می‌شویم و نقش آن‌ها را در پوشش ریسک بررسی می‌کنیم.

بیمه مسئولیت

این نوع بیمه، مسئولیت شرکت حمل‌ و نقل یا راننده را در قبال خسارات وارده به محموله تحت پوشش قرار می‌دهد. معمولاً در مواردی کاربرد دارد که حادثه ناشی از کوتاهی یا قصور راننده یا شرکت باشد، مانند:

• چیدمان نادرست بار در خودرو
• عدم رعایت اصول ایمنی در جابجایی
• نگهداری نادرست از کالا در شرایط نامناسب

مزیت اصلی این نوع بیمه، پوشش خساراتی است که در اثر قصور حرفه‌ای به‌وجود می‌آیند. اما باید توجه داشت که معمولاً این بیمه سقف پرداخت محدودی دارد و در برابر خسارات کلی پاسخگو نیست.

بیمه جامع حمل کالا

بیمه جامع یا «بیمه باربری» طیف وسیعی از خطرات را پوشش می‌دهد و توسط صاحب کالا تهیه می‌شود. این نوع بیمه حتی در صورت بروز حوادث غیرقابل پیش‌بینی مانند:

• تصادف‌های شدید
• آتش‌سوزی یا انفجار
• بلایای طبیعی (سیل، زلزله، طوفان)
• سرقت بار در مسیر

نیز خسارات وارده را تا سقف تعیین‌شده جبران می‌کند. شرکت‌های بزرگ صادرات و واردات معمولاً از این نوع بیمه استفاده می‌کنند، به‌ویژه در مسیرهای بین‌المللی که احتمال خطرات بیشتر است.

شرایط پوشش خسارات

شرایط بیمه‌نامه باید دقیق و متناسب با نوع کالا تنظیم شود. در بیمه‌نامه‌های حرفه‌ای موارد زیر تعیین می‌شود:

• نوع کالا و ارزش تقریبی آن
• شرایط خاص نگهداری (مثل دما، ضربه، رطوبت
• نوع وسیله نقلیه حمل‌کننده
• محدوده جغرافیایی پوشش بیمه

مزایای حمل و نقل زمینی

حمل و نقل زمینی به دلیل تنوع خدمات، دسترسی گسترده و هزینه‌های قابل کنترل، یکی از پرکاربردترین روش‌های جا به‌ جایی کالا در ایران و جهان است. این روش، مزایایی دارد که در ادامه هر یک را به تفصیل بررسی می‌کنیم:

۱. انعطاف‌پذیری در مسیر و زمان‌بندی

یکی از مزیت‌های مهم حمل زمینی، انعطاف‌پذیری بسیار بالا در انتخاب مسیر و برنامه‌ریزی زمانی است. برخلاف حمل دریایی یا ریلی که تنها در مسیرهای خاص و زمان‌های برنامه‌ریزی‌شده انجام می‌شوند، در حمل زمینی می‌توان زمان حرکت، توقف، تخلیه و بارگیری را متناسب با نیاز فرستنده یا گیرنده تنظیم کرد. این امکان، به‌ویژه برای کسب‌ و کارهایی که باید در بازه‌های زمانی کوتاه کالا تحویل دهند یا به دلایل فنی مجبور به تغییر برنامه حمل هستند، بسیار ارزشمند است.

۲. دسترسی مستقیم به مقصد (تحویل درب به درب)

حمل زمینی این امکان را می‌دهد که کالا مستقیماً از محل تولید (انبار، کارخانه یا مزرعه) به محل مصرف یا فروش منتقل شود، بدون اینکه نیاز به تغییر وسیله نقلیه یا بارگیری مجدد باشد. این ویژگی:

• خطر آسیب به کالا را کاهش می‌دهد
• فرآیند حمل را سریع‌تر و ساده‌تر می‌کند
• هزینه‌های مربوط به انبار موقت یا بارگیری مجدد را حذف می‌کند

در حالی که در حمل بار هوایی و حمل بار دریایی معمولاً کالا باید ابتدا به فرودگاه یا بندر برسد، و سپس با کامیون به مقصد نهایی منتقل شود.

۳. صرفه‌جویی در هزینه برای مسیرهای کوتاه و متوسط

در مسافت‌هایی که نه آن‌قدر کوتاه هستند که حمل با وانت یا نیروی انسانی به‌صرفه باشد و نه آن‌قدر طولانی که حمل دریایی توجیه اقتصادی داشته باشد، حمل زمینی اقتصادی‌ترین گزینه است.
به‌ویژه در مسیرهایی که:

• حجم کالا کمتر از ظرفیت یک کانتینر کامل است
• نیاز به سرعت متوسط وجود دارد، اما حمل هوایی گران است.
• زیرساخت بندری یا ریلی مناسب در دسترس نیست

در چنین شرایطی، استفاده از کامیون‌های تک، تریلی، ترانزیت و کامیونت می‌تواند هزینه‌ها را به طرز محسوسی کاهش دهد.

۴. تنوع در نوع وسایل حمل

یکی از مزایای کلیدی حمل زمینی، امکان انتخاب وسیله نقلیه متناسب با نوع کالا است:

• کامیون یخچالی: برای حمل مواد غذایی و دارویی حساس به دما
• تانکر: برای حمل مایعات مانند سوخت، شیر یا مواد شیمیایی
• کفی: برای حمل ماشین‌آلات صنعتی یا کالاهای سنگین
• چادری و مسقف: برای محافظت کالاهای عمومی در برابر آب و هوا

این تنوع وسیله نقلیه، باعث می‌شود که حمل زمینی برای طیف وسیعی از صنایع از جمله کشاورزی، صنعت، دارو، پوشاک و مواد شیمیایی مناسب باشد.

۵. نقش کلیدی در حمل و نقل ترکیبی

در بسیاری از پروژه‌های حمل و نقل ترکیبی، حتی زمانی که بخش عمده مسیر از طریق دریا یا هوا انجام می‌شود، حمل زمینی وظیفه تحویل کالا از بندر یا فرودگاه به مقصد نهایی را بر عهده دارد. 

معایب حمل و نقل زمینی

با وجود مزایای فراوان، حمل و نقل زمینی نیز محدودیت‌هایی دارد که در برنامه‌ریزی‌های لجستیکی، به‌ویژه در پروژه‌های کلان صادرات و واردات، باید به آن‌ها توجه شود. شناخت این معایب به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا با دیدی واقع‌بینانه، روش حمل مناسب برای کالا و مقصد خود را انتخاب کنند.

۱. وابستگی به شرایط جاده‌ای و آب‌و‌هوایی

یکی از مهم‌ترین معایب حمل زمینی، تأثیر مستقیم شرایط محیطی و زیرساخت جاده‌ای بر زمان و کیفیت حمل است. عواملی مانند:

• بارندگی شدید، برف یا یخبندان: می‌تواند جاده‌ها را مسدود کرده یا سرعت حرکت را کاهش دهد.
• فرسودگی راه‌ها یا نبود زیرساخت مناسب در برخی مناطق: منجر به تأخیر یا آسیب به بار می‌شود.
• ترافیک‌های سنگین یا تصادفات: در مسیرهای پرتردد شهری و بین‌شهری، گاهی موجب تأخیرهای چند ساعته یا حتی چند روزه می‌شود.
• محدودیت‌های قانونی جاده‌ای: مانند زمان‌های ممنوعیت تردد کامیون‌ها در تعطیلات یا مسیرهای خاص.
  
  در حمل‌های بین‌المللی زمینی، این مشکلات پیچیده‌تر می‌شوند؛ چراکه عبور از چند کشور با قوانین متفاوت، کنترل مرزی، و وضعیت جاده‌های متنوع، به یک سیستم حمل انعطاف‌پذیر و دقیق نیاز دارد.

۲. ظرفیت کمتر نسبت به حمل بار دریایی

در مقایسه با حمل بار دریایی، که می‌تواند هزاران تن بار را در یک سفر با کشتی‌های غول‌پیکر جابجا کند، حمل زمینی با کامیون یا تریلی دارای ظرفیت به‌مراتب کمتری است. این محدودیت باعث می‌شود در پروژه‌های صادراتی حجیم یا حمل کالاهای سنگین، استفاده صرف از حمل زمینی مقرون‌به‌صرفه یا حتی ممکن نباشد. در چنین مواردی، معمولاً از حمل و نقل ترکیبی استفاده می‌شود؛ یعنی کالا ابتدا با کشتی به مقصد نزدیک منتقل شده و سپس از طریق جاده‌ای به مقصد نهایی می‌رسد.

محاسبه کرایه حمل بار زمینی

محاسبه هزینه حمل یکی از مهم‌ترین مراحل در انتخاب روش حمل و نقل زمینی است. نرخ کرایه بر اساس پارامترهای مختلفی تعیین می‌شود و ممکن است از یک مسیر به مسیر دیگر یا حتی در بازه‌های زمانی مختلف تغییر کند. در این بخش به عوامل موثر و روش‌های رایج محاسبه هزینه حمل زمینی می‌پردازیم.

۱. روش‌های محاسبه کرایه

شرکت‌های حمل‌ونقل معمولاً بر اساس یکی از روش‌های زیر نرخ کرایه را تعیین می‌کنند:

• بر اساس وزن کالا: این روش زمانی استفاده می‌شود که بار دارای وزن بالا ولی حجم کم باشد (مثل سیمان، فلزات، غلات).
• بر اساس حجم کالا (حجم سنجی یا وزن حجمی): برای کالاهایی با حجم بالا ولی وزن سبک، مانند اسفنج، پوشاک یا لوازم پلاستیکی.
• بر اساس نرخ ثابت مسیر: در مسیرهای پرتردد و پرتقاضا معمولاً نرخ‌های پایه ثابتی برای انواع وسایل حمل وجود دارد.
• حمل بار دربستی یا خرده‌بار: در حمل دربستی، کل فضای کامیون اجاره می‌شود. اما در حمل خرده‌بار، محموله شما همراه با بارهای دیگر حمل می‌شود و هزینه به نسبت فضای اشغال‌شده محاسبه می‌گردد.

۲. نقش شرکت‌های حمل در تعیین تعرفه

شرکت‌های حمل معمولاً بر اساس:

• نرخ بازار
• هزینه سوخت
• وضعیت تقاضا
• نوع وسیله نقلیه
• زمان‌بندی تحویل

قیمت نهایی را اعلام می‌کنند. در برخی مواقع، تعرفه‌ها توسط اتحادیه‌های حمل و نقل یا ارگان‌های رسمی نیز اعلام می‌شود، اما اغلب به‌صورت توافقی میان فرستنده و شرکت حمل و نقل بین المللی زمینی تعیین می‌گردد. در مسیرهای بین‌المللی، عوامل بیشتری مانند هزینه گمرک، مجوزهای ترانزیتی و حتی وضعیت سیاسی مرزها بر نرخ نهایی تأثیر می‌گذارند.

۳. ارتباط با نمایندگی‌های کشتیرانی

برخی از نمایندگی‌های رسمی کشتیرانی، علاوه بر خدمات حمل دریایی، خدمات حمل زمینی نیز ارائه می‌دهند. این مجموعه‌ها معمولاً شبکه‌ای از ناوگان زمینی دارند و می‌توانند به‌صورت مستقیم یا از طریق پیمانکار، خدمات حمل ترکیبی، ترخیص، بیمه و تحویل نهایی را مدیریت کنند.
مراجعه به این نمایندگی‌ها مخصوصاً برای صادرات یا واردات بین‌المللی توصیه می‌شود، زیرا:

• قیمت‌های به‌روز و رقابتی ارائه می‌دهند
• فرآیند گمرکی را سریع‌تر انجام می‌دهند
• ریسک‌های حمل را کاهش می‌دهند

نتیجه گیری

در نهایت، حمل و نقل زمینی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین روش‌های جابجایی کالا، نقشی حیاتی در زنجیره تأمین داخلی و بین‌المللی ایفا می‌کند. انعطاف‌پذیری در مسیر، امکان تحویل درب به درب، صرفه‌جویی در هزینه برای مسیرهای کوتاه و متوسط، و تنوع در ناوگان حمل، این روش را به گزینه‌ای کاربردی برای بسیاری از کسب‌وکارها تبدیل کرده است. در مقابل، وابستگی به شرایط جاده‌ای و آب‌وهوایی و ظرفیت محدود نسبت به حمل دریایی از جمله محدودیت‌های آن محسوب می‌شود. با این حال، در بسیاری از پروژه‌ها، حمل زمینی یا به‌تنهایی یا به‌عنوان بخشی از حمل و نقل ترکیبی بهترین انتخاب است. برای رسیدن به نتیجه مطلوب، توصیه می‌شود پیش از اقدام به حمل، با شرکت حمل و نقل بین المللی یا نمایندگی‌های کشتیرانی مشورت شود تا مسیر، زمان، بیمه و تعرفه‌ها به‌درستی مدیریت شده و از بروز هزینه‌های اضافی یا تأخیر جلوگیری شود.

خدمات حمل و نقل زمینی شرکت هنزا ناو دریا

شرکت هنزا ناو دریا (هانزا) با سال‌ها تجربه در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی، به ارائه مشاوره‌های حرفه‌ای و راهکارهای دقیق در حمل‌ونقل دریایی، زمینی و هوایی می‌پردازد. هر پروژه و درخواست با توجه به شرایط خاص عملیاتی، نیازهای محموله، و وضعیت بازار به دقت بررسی می‌شود. هدف ما این است که با تکیه بر تخصص تیم و تحلیل‌های دقیق، راهکارهایی را که بیشترین انطباق با نیازهای شما دارد، پیشنهاد دهیم. در هنزا ناو دریا، هر خدمت حمل‌ونقل، چه در زمینه حمل و نقل زمینی و چه در سایر خدمات، بر اساس مجموعه‌ای از عوامل کلیدی و بررسی‌های کامل ارائه می‌شود. این فرایند به ما این امکان را می‌دهد تا همواره خدماتی کارآمد و متناسب با شرایط موجود به شما پیشنهاد کنیم. مشتریان ما می‌توانند با اطمینان خاطر، از مشاوره و تجربه ما برای پیدا کردن بهترین راهکارها بهره‌مند شوند، چرا که تمرکز ما بر روی تحلیل دقیق و ارائه راه‌حل‌های عملی است. بنابراین با توجه به نوسانات در نحوه ارائه خدمات در بازار، جهت اطمینان از دریافت سرویس مورد نظر از این مجموعه، از شما دعوت می‌کنیم با تیم ما در ارتباط باشید تا شرایط دقیق بررسی و راه‌حل‌های مناسب پیشنهاد شود.