هزینه‌ها و کارمزدهای رایج حمل و نقل

مفهوم هزینه‌های حمل‌ونقل

هزینه‌های حمل و نقل به مخارجی گفته می‌شود که شرکت حمل نقل بین المللی مانند شرکت کشتیرانی و شرکت کارگو برای جابه‌جایی کالا از یک مبدا به مقصد دیگر پرداخت می‌کنند. هزینه‌های حمل و نقل شامل انتقال واقعی کالا از طریق دریایی، هوایی یا جاده‌ای می‌شود. میزان این هزینه‌ها بر اساس چند عامل کلیدی تغییر می‌کند:

• روش حمل‌ونقل: حمل هوایی سریع‌تر است اما هزینه بالاتری دارد؛ حمل دریایی برای محموله‌های بزرگ اقتصادی‌تر است اما زمان بیشتری نیاز دارد؛ و حمل بار زمینی یا حمل ریلی معمولاً نقش تکمیلی بین بندرها و مقصد نهایی را ایفا می‌کند.
• مسافت و مسیر: هرچه فاصله طولانی‌تر باشد هزینه بیشتر می‌شود. با این حال، مسیرهای پرتقاضا (مانند چین) به دلیل تعداد بالای کشتی‌ها معمولاً نرخ رقابتی‌تری دارند.
• فصل‌های سال: در دوره‌های پرتقاضا مانند سال نو چینی یا فصل خریدهای تعطیلات، نرخ‌ها به دلیل افزایش تقاضا بالاتر می‌رود.
• ویژگی‌های محموله: ابعاد، وزن و نیازهای خاص مانند حمل یخچالی در قیمت‌گذاری تأثیر مستقیم دارند.

انواع هزینه‌های حمل و نقل

هزینه‌های حمل‌ونقل را می‌توان بر اساس مرحله‌ای که در فرآیند جابه‌جایی اعمال می‌شوند، به سه بخش اصلی شامل پیش از حمل اصلی، حین حمل و در مقصد تقسیم کرد. با این حال، برخی هزینه‌ها در بیش از یک مرحله تکرار می‌شوند و در کنار آن‌ها، هزینه‌های پنهان در حمل‌ و نقل نیز وجود دارند که در صورت بی‌توجهی می‌توانند بر مجموع مخارج اثر قابل‌توجهی بگذارند. ازاین‌رو، انجام استعلام قیمت حمل دریایی و بررسی دقیق جزئیات پیش‌فاکتور، اقدامی ضروری برای جلوگیری از هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده خواهد بود.

۱. پیش از حمل اصلی (Before Main Transit)

در مرحله پیش از آغاز حمل اصلی، مجموعه‌ای از هزینه‌ها و کارمزدهای حمل و نقل بر صورتحساب حمل‌ونقل افزوده می‌شود. این هزینه‌ها معمولاً شامل خدماتی مانند آماده‌سازی اسناد، رزرو فضا، اقدامات ایمنی و بهداشتی، دریافت و بارگیری اولیه کالا، هزینه‌های حمل و نقل مرتبط با عملیات پایانه و برخی عوارض گمرکی یا کارمزدهای ناشی از شرایط بندری است. هدف از این مخارج، فراهم‌کردن شرایط لازم برای شروع حمل‌ونقل و اطمینان از رعایت الزامات قانونی و عملیاتی می‌باشد.

۲. حین حمل اصلی (Main Transit)

در مرحله اصلی حمل‌ونقل، هزینه‌های متعددی به‌منظور پوشش جابه‌جایی محموله و شرایط متغیر مسیر دریافت می‌شود. این مخارج می‌تواند شامل هزینه حمل دریایی یا هوایی، کارمزدهای مرتبط با ریسک‌های خاص، تعدیل‌های ناشی از تغییرات سوخت یا ارز، هزینه‌های عبور از مسیرهای بین‌المللی و همچنین مبالغ اضافی در دوره‌های اوج تقاضا باشد. این دسته از هزینه‌های حمل و نقل نقش مهمی در حفظ تداوم و امنیت عملیات حمل‌ونقل ایفا می‌کنند.

۳. در مقصد (Destination)

در مرحله نهایی و پس از رسیدن کالا به مقصد، مجموعه‌ای از هزینه‌های حمل و نقل بابت ترخیص، عوارض گمرکی، پردازش محموله و خدمات بندری دریافت می‌شود. همچنین مبالغی برای تحویل کالا، استفاده از تجهیزات و نگهداری یا انبارداری در صورت بروز تأخیر اعمال می‌شود. هزینه‌های حمل و نقل در واقع آخرین بخش از هزینه‌های حمل و نقل بین‌المللی هستند که تکمیل فرآیند جابه‌جایی و تحویل نهایی کالا را امکان‌پذیر می‌سازند.

هزینه‌های فورواردر

فورواردر وظیفه دارد تمامی جزئیات پیچیده حمل‌ونقل بین‌المللی را؛ از جمله رزرو فضای لازم برای کالا، امور مربوط به اسناد، مدارک و رعایت مقررات بین‌المللی مدیریت کند. فورواردرها علاوه بر مدیریت فرآیند حمل‌ونقل، کارمزدهای حمل و نقل را برای خدمات مختلف دریافت می‌کنند. این هزینه‌ها معمولاً شامل رزرو فضا، رسیدگی به محموله در انبارها و پایانه‌ها، تهیه اسناد و همچنین مواردی مانند بیمه، عوارض گمرکی یا خدمات ویژه می‌شود. بسته به نوع کالا و الزامات حمل، این مبالغ می‌تواند افزایش یابد و سهم قابل‌توجهی در مجموع هزینه حمل کانتینر داشته باشد.

نکات کاهش هزینه‌های حمل و نقل

• محموله‌های خود را تجمیع کنید تا فضای کانتینر برای حمل کانتینر به‌طور کامل و بهینه استفاده شود.
• پیش از انتخاب، نرخ‌ها را از چند فورواردر مختلف مقایسه کنید.
• نوع محموله و نیازهای آن را به‌طور دقیق بشناسید تا از هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده جلوگیری شود.

هزینه‌های حمل و نقل هوایی (Air Freight Charges)

حمل‌ونقل هوایی تقریباً همیشه هزینه بیشتری نسبت به حمل دریایی دارد. دلیل این موضوع آن است که هواپیماها فضای بسیار محدود تری نسبت به کشتی‌های باری دارند و مصرف انرژی آن‌ها نیز به مراتب بیشتر است. با این حال، در برخی شرایط انتخاب حمل‌ونقل هوایی بهترین گزینه است؛ زیرا این روش سریع‌تر از حمل دریایی بوده و برای کالاهای با ارزش بالا اغلب قابل‌اعتمادتر است.
مهم‌ترین هزینه‌های حمل و نقل هوایی:

• هزینه بارنامه هوایی (Air Waybill – AWB): این سند ویژه حمل هوایی است که نقش مشابهی (هرچند نه کاملاً یکسان) با بارنامه دریایی دارد. اطلاعات مهمی مانند شرح کالا، جزئیات پرداخت و بیمه در آن درج می‌شود.
• کارمزد سوخت (Fuel Surcharge): مبلغی متغیر که برای جبران نوسانات قیمت سوخت دریافت می‌شود.
• هزینه‌های امنیتی (Security Fees): هزینه‌هایی که برای اقدامات امنیتی بار در فرودگاه‌ها لحاظ می‌شود.

چه کسانی باید از حمل هوایی استفاده کنند؟

اگر کالاهایی حساس به زمان مانند محصولات الکترونیکی، دارویی یا اقلام فصلی ارسال می‌کنید، خدمات بار هوایی بهترین گزینه برای شما خواهد بود. همچنین در شرایطی که نیاز فوری به دریافت کالا وجود دارد، پرداخت هزینه بیشتر برای سرعت و اطمینان این روش توجیه‌پذیر است.
نکات کاهش هزینه‌های حمل و نقل هوایی:

• بسته‌بندی کالاها را بهینه انجام دهید تا فضای اضافی اشغال نشود، زیرا در حمل هوایی هر سانتیمتر فضا هزینه‌بر است.
• با تأمین‌کننده و فورواردر هماهنگی کنید تا زمان‌بندی موجودی‌ها طوری تنظیم شود که از فصل‌های اوج تقاضا دور بمانید.
• در صورت امکان محموله‌ها را با هم تجمیع کنید تا هزینه‌ها کاهش یابد.

بیشتر بخوانید: حمل بار هوایی از چین