بیمه حمل و نقل دریایی

انواع پوشش‌ها و خسارات تحت پوشش بیمه حمل و نقل دریایی

در بیمه حمل و نقل دریایی (Maritime Insurance)، نوع پوشش‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در میزان جبران خسارت دارند و انتخاب آن‌ها باید با مسیر، نوع کالا و شیوه حمل دریایی هماهنگ باشد. مطابق رویه‌های رایج در ایران که ریشه در استانداردهای بین‌المللی بيمه حمل و نقل دريايی كالا دارد، پوشش‌ها معمولاً بر اساس سطح ریسک و شرایط حمل بار دریایی تعریف می‌شوند.
این پوشش‌ها می‌توانند خسارات ناشی از حوادث طبیعی در دریا، آسیب فیزیکی به کالا در فرآیند حمل کانتینر، یا خسارات هنگام تخلیه و بارگیری توسط شرکت کشتیرانی را شامل شوند. در مواردی که محموله بخشی از حمل و نقل ترکیبی است و مسیرهایی مانند حمل بار زمینی، حمل ریلی یا حمل بار هوایی و خدمات بار هوایی را دربر می‌گیرد، امکان گسترش دامنه پوشش نیز وجود دارد.
از منظر اجرایی، این پوشش‌های بیمه حمل و نقل دریایی برای بازرگانانی که با شرکت حمل و نقل بین المللی، نمایندگی کشتیرانی یا شرکت کارگو همکاری دارند، اهمیت بالایی دارد. انتخاب پوشش مناسب کمک می‌کند تا تأثیر نوسانات هزینه حمل کانتینر کاهش یابد و تصمیم‌گیری در زمان استعلام قیمت حمل دریایی با آگاهی بیشتری انجام شود.

بهترین شرکت بیمه حمل و نقل دریایی

انتخاب بهترین شرکت بیمه حمل و نقل دریایی به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. برای فعالان حوزه حمل دریایی و حمل بار دریایی، مهم‌ترین معیار، توان شرکت بیمه در ارائه پوشش‌های متناسب با مسیر، نوع کالا و شرایط واقعی حمل است. این موضوع به‌ ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کند که محموله در قالب حمل کانتینر یا پروژه‌های بزرگ لجستیکی جابه‌جا می‌شود.
یکی از شاخص‌های مهم، میزان هماهنگی شرکت بیمه با شرکت کشتیرانی، نمایندگی کشتیرانی و شرکت حمل و نقل بین المللی است. هرچه این ارتباط ساختارمندتر باشد، مدیریت خسارت و پیگیری پرونده‌ها ساده‌تر انجام می‌شود. همچنین تجربه شرکت بیمه در پوشش محموله‌هایی که بخشی از حمل و نقل ترکیبی هستند و مسیرهایی مانند حمل بار زمینی، حمل ریلی یا حمل بار هوایی و خدمات بار هوایی را شامل می‌شوند، نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
از نظر صاحبان کالا، شفافیت شرایط بیمه‌نامه، نحوه محاسبه خسارت و تأثیر آن بر هزینه حمل کانتینر از دیگر معیارهای انتخاب است. این شفافیت کمک می‌کند هنگام استعلام قیمت حمل دریایی، مقایسه واقع‌بینانه‌تری میان گزینه‌های مختلف انجام شود. برای حمل فریت بار یا همکاری با شرکت کارگو نیز انتخاب شرکت بیمه مناسب، ریسک‌های مالی را تا حد زیادی کنترل می‌کند.

شرایط بیمه حمل و نقل بین‌المللی کالا

شرایط بیمه حمل و نقل بین‌ المللی کالا بر اساس نوع پوشش انتخابی، مسیر حمل و میزان ریسک محموله تعیین می‌شود. در حمل و نقل دریایی و سایر روش‌های بین‌ المللی، بیمه کالا معمولاً در قالب سه شرط اصلی ارائه می‌شود که هر کدام سطح متفاوتی از تعهد بیمه‌گر را مشخص می‌کنند. این سه شرط شامل FPA، WA و All Risk هستند و بسته به نوع کالا، ارزش آن و مسیر جابه‌جایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. انتخاب پوشش مناسب، نقش مهمی در کنترل ریسک و مدیریت هزینه‌های بیمه دارد و معمولاً با راهنمایی شرکت کشتیرانی یا شرکت حمل و نقل بین‌ المللی انجام می‌شود.

شرط FPA

شرط FPA یکی از پایه‌ای‌ترین انواع پوشش در بیمه حمل و نقل کالا به شمار می‌رود. در این حالت، تنها خسارت‌های کلی یا خسارات ناشی از حوادث سنگین و غیرقابل پیش‌بینی تحت پوشش قرار می‌گیرند و آسیب‌های جزئی به کالا مشمول جبران نیستند. به همین دلیل، این پوشش بیشتر برای شرایطی استفاده می‌شود که هدف اصلی، کاهش هزینه بیمه باشد.
در بیمه حمل و نقل دریایی FPA، خطرات عمده‌ای مانند غرق شدن شناور، آتش‌سوزی، به‌گل‌نشستن کشتی یا برخورد شدید در مسیر حمل دریایی پوشش داده می‌شوند. این نوع بيمه حمل و نقل دريايی كالا معمولاً برای برخی محموله‌ها انتخاب می‌شود و در مسیرهای کم‌ ریسک، گزینه‌ای اقتصادی برای صاحبان کالا محسوب می‌شود.

شرط WA

پوشش WA سطح بالاتری از حفاظت را نسبت به FPA ارائه می‌دهد و علاوه بر خسارت‌های کلی، بخشی از خسارت‌های جزئی وارد شده به کالا را نیز شامل می‌شود. در این نوع بیمه، اگر محموله در طول مسیر دچار آسیب شود، حتی در صورت جزئی بودن خسارت، امکان دریافت غرامت وجود دارد؛ به‌ ویژه زمانی که کالا در بخش‌های ایمن‌تر مانند زیر عرشه حمل می‌شود.
بیمه WA معمولاً برای مسیرهایی با ریسک متوسط یا حمل‌ و نقل دریایی طولانی انتخاب می‌شود. این پوشش تعادلی میان سطح تعهد بیمه‌گر و هزینه بیمه ایجاد می‌کند و به همین دلیل، بسیاری از فعالان لجستیک و شرکت‌های حمل و نقل بین‌ المللی آن را گزینه‌ای میانی میان پوشش پایه و پوشش کامل در نظر می‌گیرند.

شرط All Risk

بیمه تمام‌ خطر گسترده‌ترین نوع پوشش در بیمه حمل و نقل کالا است و برای محموله‌هایی که به‌ صورت استاندارد بسته‌بندی شده‌اند، بیشترین سطح حمایت را فراهم می‌کند. این پوشش تقریباً تمامی خطرات احتمالی در فرآیند حمل دریایی، حمل بار زمینی، حمل ریلی و خدمات بار هوایی را در بر می‌گیرد، مگر مواردی که به‌ طور مشخص از تعهد بیمه خارج شده باشند.
در بیمه حمل و نقل دریایی All Risk، خساراتی مانند سرقت، تصادم، آتش‌ سوزی، افتادن کانتینر به دریا یا آسیب در حمل ترکیبی قابل جبران است. با این حال، مواردی مانند بسته‌بندی نامناسب، فساد ذاتی کالا، تأخیر در تحویل، رد کالا توسط گمرک یا از بین رفتن فرصت فروش معمولاً تحت پوشش قرار نمی‌گیرند. به دلیل دامنه وسیع تعهدات، این نوع بیمه برای محموله‌های ارزشمند و همکاری با شرکت کارگو و نمایندگی کشتیرانی انتخاب رایجی محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: حمل بار هوایی از چین