حمل و نقل کانتینری

کانتینر حمل چیست؟

در دنیای حمل‌ونقل بین‌المللی، کانتینر حمل به‌ عنوان یک واحد استاندارد و قابل اطمینان برای بسته‌ بندی و جا به‌ جایی کالاها به کار می‌رود. کانتینرها جعبه‌هایی فلزی، در ابعاد مشخص و استاندارد هستند که امکان بارگیری، حمل و تخلیه بار بدون نیاز به باز شدن در طول مسیر را فراهم می‌کنند. این ویژگی باعث می‌شود آسیب به کالا به حداقل برسد و امنیت حمل‌ و نقل تا حد زیادی افزایش یابد.

از آنجا که حمل بار از کشورهایی مانند چین رایج است، استفاده از کانتینرهای استاندارد در مسیرهای بین‌المللی مثل حمل کانتینر از چین یا فریت بار، کارایی را افزایش می‌دهد. این کانتینرها معمولاً از جنس فولاد مقاوم ساخته می‌شوند و قابلیت استفاده در شرایط مختلف جوی را دارند.
کانتینرها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به راحتی بر روی کشتی، کامیون یا قطار بارگیری شوند. این ساختار باعث می‌شود حمل ترکیبی (مانند ترکیب حمل ریلی، زمینی و باربری دریایی) به‌ صورت یکپارچه و بدون تخلیه و بارگیری مجدد انجام شود.
از جمله ویژگی‌های مهم کانتینر حمل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقاومت بالا در برابر ضربه، رطوبت و آتش‌سوزی
• قابلیت پلمپ و قفل شدن برای جلوگیری از سرقت
• کاهش نیاز به بسته‌بندی مجدد در هر مرحله
• امکان ردیابی با بارکد و GPS
  

برای بسیاری از شرکت‌های حمل و نقل بین المللی و شرکت کارگو، کانتینر به‌ عنوان پایه‌ای‌ترین ابزار کار محسوب می‌شود. استفاده از کانتینرهای استاندارد همچنین روند استعلام قیمت حمل و نقل دریایی را نیز شفاف‌تر و قابل مقایسه‌تر می‌کند، زیرا ابعاد، وزن و حجم مشخصی در این مدل حمل در نظر گرفته می‌شود.

روش‌های حمل و نقل کانتینری

انتخاب روش حمل و نقل کانتینری باید با توجه به نوع بار، نیاز زمانی مشتری و هزینه حمل کانتینر انجام شود. حمل و نقل کانتینری یکی از کارآمدترین روش‌ها برای جابه‌جایی انواع کالاها در مقیاس‌های مختلف است و به دلیل استانداردسازی کانتینرها، امکان مدیریت آسان‌تر و سریع‌تر بار را فراهم می‌کند. روش حمل کانتینری نه تنها ایمنی بالایی را در حمل‌ونقل تضمین می‌کند، بلکه به دلیل قابلیت ردیابی و برنامه‌ریزی دقیق، نقش مهمی در بهینه‌سازی زنجیره تأمین ایفا می‌کند. استفاده از تجهیزات پیشرفته برای بارگیری و تخلیه کانتینرها در بنادر نیز باعث شده تا این روش به انتخابی مطمئن و مقرون‌به‌صرفه برای بسیاری از صنایع تبدیل شود. در ادامه، روش‌های اصلی حمل و نقل کانتینری را معرفی می‌کنیم.

حمل و نقل کانتینری دریایی

حمل و نقل کانتینری دریایی یکی از پرکاربردترین و اقتصادی‌ترین روش‌ها برای جابه‌جایی کالاهای حجیم و سنگین در مسافت‌های طولانی بین‌المللی است. در این روش، کانتینرها بر روی کشتی‌های باری بزرگ قرار می‌گیرند و از یک بندر به بندر دیگر منتقل می‌شوند. این نوع حمل و نقل به دلیل ظرفیت بالا و هزینه پایین برای کالاهایی که نیاز به انتقال سریع ندارند، مناسب است و بخش بزرگی از تجارت جهانی به این روش انجام می‌شود.

کاربردها: حمل و نقل دریایی برای انواع کالاها از جمله لوازم خانگی، مواد اولیه، محصولات صنعتی، محصولات کشاورزی و حتی مواد شیمیایی به کار می‌رود.

ویژگی‌ها: کشتی‌های باری بزرگ ظرفیت جابه‌جایی هزاران کانتینر ۲۰ فوت و ۴۰ فوت را دارند و می‌توانند کانتینرهای متنوعی از جمله کانتینرهای یخچالی، مخزنی، روباز و تخت را حمل کنند.

مزایا:

• هزینه مقرون‌به‌صرفه: هزینه انتقال کالا در مقیاس بزرگ از طریق حمل و نقل دریایی معمولاً کمتر از سایر روش‌ها است. این ویژگی به‌ویژه برای تجارت‌های بین‌المللی که حجم بالایی از کالا را جابه‌جا می‌کنند، بسیار اقتصادی و سودآور است.
• ظرفیت حمل بالا: کشتی‌های باری ظرفیت زیادی برای جابه‌جایی بار دارند و می‌توانند کالاهای حجیم و سنگین را به راحتی منتقل کنند. این ظرفیت بالا امکان حمل ترکیبی از انواع کالاها را در یک سفر فراهم کرده و از نظر اقتصادی بسیار بهینه است.
• ایمنی بالا: کانتینرهای دریایی مقاوم و ضدآب طراحی شده‌اند و می‌توانند شرایط سخت دریایی را تحمل کنند، به این ترتیب امنیت کالاها در حمل و نقل دریایی تضمین می‌شود.
  

محدودیت‌ها:

• زمان طولانی‌تر: حمل و نقل دریایی معمولاً زمان بیشتری نسبت به حمل هوایی و حتی زمینی نیاز دارد و ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد. این ویژگی آن را برای کالاهایی که حساسیت زمانی دارند مناسب نیست، و نیاز به برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای تحویل به موقع دارد.
• وابستگی به شرایط جوی: شرایط نامساعد جوی در دریا می‌تواند باعث تأخیرهای طولانی‌مدت شود. این وضعیت گاهی اوقات ممکن است به آسیب به محموله‌ها یا نیاز به تغییر مسیر کشتی‌ها منجر شود.
  حمل و نقل کانتینری دریایی به عنوان یکی از اصولی‌ترین روش‌های حمل بین‌المللی، با توجه به هزینه مقرون‌به‌صرفه و ظرفیت بالای حمل، برای جابه‌جایی کالاهای با حجم زیاد یا کم‌ارزش‌تر که حساسیت زمانی کمتری دارند، ایده‌آل محسوب می‌شود.
  

حمل و نقل کانتینری هوایی

اگرچه بیشتر کانتینرها در صنعت حمل و نقل دریایی کاربرد دارند، اما برای کالاهایی که نیاز به تحویل سریع دارند، از کانتینرهای کوچک‌تری برای حمل هوایی استفاده می‌شود. در این روش، به دلیل محدودیت‌های وزنی و ابعادی هواپیما، از کانتینرهای خاص و سبکی استفاده می‌شود که هم ایمنی بار و هم کارایی هواپیما را تضمین کنند.

• کاربردها: این روش بیشتر برای کالاهای با ارزش بالا، مانند قطعات الکترونیکی، محصولات پزشکی و دارویی یا کالاهای حساس به زمان مثل نمونه‌های آزمایشگاهی به کار می‌رود. همچنین برای ارسال سریع محموله‌های ضروری در مواقع اضطراری یا شرایط ویژه نیز بسیار مناسب است.
• ویژگی‌ها: کانتینرهای هوایی از مواد سبکی ساخته شده‌اند و معمولاً در اندازه‌های کوچک‌تری نسبت به کانتینرهای دریایی طراحی می‌شوند.
• مزایا: حمل سریع و امنیت بالا به دلیل کنترل دقیق‌تر در فرودگاه‌ها. همچنین، امکان پیگیری لحظه‌ای محموله‌ها از طریق سیستم‌های پیشرفته ردیابی وجود دارد که اطمینان بیشتری را برای مشتریان فراهم می‌کند.
• محدودیت‌ها: هزینه‌های بالا و محدودیت در ظرفیت و وزن بار. علاوه بر این، زمان‌بندی دقیق پروازها و تأثیر احتمالی تأخیرهای فرودگاهی می‌تواند برنامه‌ریزی حمل‌ونقل را چالش‌برانگیز کند.
  

حمل و نقل کانتینری زمینی

در حمل و نقل زمینی، کانتینرها معمولاً از طریق کامیون‌ها و قطارها جابه‌جا می‌شوند. این روش برای حمل کالا در مسافت‌های کوتاه‌تر و بین مناطق شهری یا کشورهای هم‌مرز بسیار کاربرد دارد.

• کاربردها: حمل زمینی کانتینری برای جابه‌جایی کالاهای حجیم و سنگین بین مناطق نزدیک و همچنین تکمیل مرحله نهایی حمل و نقل از بنادر به مقصد نهایی استفاده می‌شود.
• ویژگی‌ها: کانتینرهای حمل زمینی به طور استاندارد در اندازه‌های ۲۰ فوت و ۴۰ فوت هستند و در کامیون‌ها یا واگن‌های مخصوص کانتینر قرار می‌گیرند.
• مزایا: دسترسی آسان، امکان تحویل درب به درب و هزینه پایین‌تر نسبت به حمل هوایی. همچنین، انعطاف‌پذیری بالای این روش به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا در زمان‌های کوتاه‌تر، محموله‌های خود را به مقاصد محلی یا منطقه‌ای ارسال کنند.
• محدودیت‌ها: تأثیرپذیری از شرایط جاده‌ای، آب و هوا و ترافیک که می‌تواند بر زمان تحویل اثر بگذارد. علاوه بر این، محدودیت‌های زیرساختی در برخی مناطق، مانند جاده‌های نامناسب یا مسیرهای غیرقابل دسترس، ممکن است چالش‌های بیشتری ایجاد کند.

بنابراین، کانتینرها در حمل و نقل هوایی و زمینی نیز استفاده می‌شوند و انتخاب روش مناسب به نیازهای تجاری، نوع کالا و مسافت بستگی دارد.

انواع کانتینر در حمل و نقل کانتینری

در سیستم حمل و نقل کانتینری، کانتینرها در ابعاد، طراحی و کاربردهای مختلف تولید می‌شوند تا متناسب با نوع بار، مقصد، شرایط آب‌ و هوایی و نوع حمل‌ و نقل (دریایی، زمینی یا ریلی) انتخاب شوند. شناخت دقیق انواع کانتینر به شرکت حمل نقل بین المللی کمک می‌کند تا با توجه به نیاز بار، تصمیم‌ گیری دقیق‌تری داشته باشند و از هزینه‌های اضافه یا ریسک آسیب جلوگیری کنند. در ادامه، رایج‌ترین انواع کانتینرهای مورد استفاده در حمل کانتینر، حمل بار دریایی و مسیرهای بین‌ المللی را بررسی می‌کنیم:

• کانتینر استاندارد (Standard Container): کانتینرهای استاندارد از رایج‌ترین انواع کانتینر در صنعت حمل و نقل هستند و بیشتر برای جابه‌جایی کالاهای عمومی به کار می‌روند. در حمل و نقل کانتینری این کانتینرها معمولاً در دو اندازه استاندارد ۲۰ فوت (TEU) و ۴۰ فوت (FEU) ساخته می‌شوند و به دلیل مقاومت بالا، مناسب برای حمل محموله‌هایی مانند لوازم خانگی، مواد اولیه و انواع کالاهای خشک هستند. ساختار این کانتینرها تحمل شرایط سخت دریایی را دارد و برای انواع محموله‌های عمومی ایده‌آل محسوب می‌شود.

• کانتینر یخچالی (Reefer Container): کانتینرهای یخچالی یا «ریفر»، به سیستم‌های خنک‌ کننده مجهز هستند و امکان تنظیم دما را دارند، به همین دلیل برای حمل کالاهایی که نیاز به دمای ثابت دارند مانند محصولات غذایی، داروها و فرآورده‌های کشاورزی استفاده می‌شوند. در حمل و نقل کانتینری این کانتینرها با ایجاد محیطی کنترل‌ شده، از فاسد شدن یا کاهش کیفیت کالاها در طول حمل و نقل جلوگیری می‌کنند.

• کانتینر روباز (Open-Top Container): کانتینرهای روباز سقف ندارند و به همین دلیل امکان بارگیری کالاهایی که ابعاد بزرگ‌تری دارند و در کانتینرهای بسته جا نمی‌شوند، وجود دارد. کالاهایی مانند ماشین‌ آلات سنگین و تجهیزات صنعتی معمولاً با این کانتینرها حمل می‌شوند. همچنین برای حفاظت از محموله‌ها، این کانتینرها با کاورهای مخصوص پوشانده می‌شوند.

• کانتینر هاردتاپ: نوعی کانتینر روباز با سقف فلزی جدا شونده است که برای حمل بارهای سنگین یا مرتفع استفاده می‌شود. این کانتینر امکان بارگیری از بالا را فراهم می‌کند و در مقایسه با کانتینرهای معمولی روباز، مقاومت بیشتری در برابر شرایط محیطی دارد. استفاده از آن در مسیرهایی مانند حمل کانتینر از چین برای حفاظت بیشتر بار رایج است.

• کانتینر مخزن دار (Tank Container): در حمل و نقل کانتینری این نوع کانتینرها برای انتقال مایعات و گازها طراحی شده‌اند و دارای مخزن داخلی‌ هستند که توسط یک قاب فولادی محافظت می‌شود. کانتینرهای مخزن دار معمولاً برای حمل موادی چون مایعات شیمیایی، گازها و محصولات نفتی به کار می‌روند و به گونه‌ای ساخته شده‌اند که ایمنی محموله در حین جابه‌جایی حفظ شود.

• کانتینر تخت (Flat-Rack Container): کانتینرهای تخت بدون سقف و دیواره طراحی شده‌اند و بیشتر برای حمل و نقل کانتینری کالاهای بسیار حجیم و سنگین مانند ماشین‌ آلات و تجهیزات بزرگ به کار می‌روند. این کانتینرها امکان بارگیری از کناره‌ها یا از بالا را فراهم می‌کنند و به همین دلیل برای حمل کالاهایی که از نظر اندازه و وزن خاص هستند، مناسب‌اند.

• کانتینر با تهویه (Ventilated Container): این نوع کانتینرها دارای سیستم تهویه هستند که امکان جریان یافتن هوا در داخل کانتینر را فراهم می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود تا کالاهایی که نیاز به جریان هوا دارند، مانند محصولات کشاورزی و دانه‌های قهوه، در شرایط مطلوب نگهداری شوند و از آسیب‌های ناشی از رطوبت جلوگیری شود.

• کانتینر عایق‌دار (Insulated Container): کانتینرهای عایق‌دار برای جابه‌جایی کالاهایی که نیاز به دمای ثابت دارند اما نیازی به سیستم سرمایشی فعال ندارند، طراحی شده‌اند. این کانتینرها با حفظ دمای محیط داخلی، برای حمل محصولاتی که نسبت به تغییرات دما حساس هستند، مناسب‌ هستند.

• کانتینر پلتفرم (Platform Container): کانتینرهای مسطح بدون سقف و دیواره طراحی شده‌اند و تنها از یک سکوی صاف تشکیل شده‌اند. این نوع کانتینرها برای حمل کالاهای بزرگ و سنگین مانند ماشین‌ آلات صنعتی و تجهیزات بسیار حجیم ایده‌آل است و فضای کافی برای جابه‌جایی این کالاها را فراهم می‌کند.

• کانتینر با دیواره جانبی باز (Open-Side Container): کانتینرهای با دیواره جانبی باز دارای درب‌هایی در کناره‌ها هستند که امکان دسترسی سریع به بار از بغل را فراهم می‌کند. این کانتینرها برای حمل و نقل کانتینری کالاهایی که به دسترسی آسان و سریع نیاز دارند، مانند قطعات صنعتی و کالاهای بزرگ، مناسب‌اند و در زمان بارگیری و تخلیه، فرآیند را تسریع می‌بخشند.

استفاده از کانتینر مناسب در حمل و نقل کانتینری، تأثیر زیادی بر بهینه‌ سازی هزینه و کاهش خطرات دارد. به‌ ویژه در زمان استعلام قیمت حمل و نقل دریایی، انتخاب نوع کانتینر بر اساس وزن و حجم بار می‌تواند در نرخ نهایی تفاوت چشم‌گیری ایجاد کند.
شرکت‌هایی که در زمینه فریت بار، حمل ریلی یا شرکت حمل و نقل بین المللی زمینی فعالیت دارند، بسته به ماهیت کالا از ترکیب چند نوع کانتینر در یک زنجیره حمل استفاده می‌کنند. این تنوع انتخاب، انعطاف‌ پذیری بالایی برای برنامه‌ ریزی حمل‌ و نقل ایجاد می‌کند.

شرکت حمل و نقل بین المللی کانتینری

در دنیای پیچیده و رقابتی تجارت جهانی، انتخاب یک شرکت بین المللی حمل و نقل کانتینری تصمیمی استراتژیک به شمار می‌آید. این شرکت‌ها به‌ عنوان حلقه واسط بین تولید کننده و مصرف‌ کننده، مسئولیت انتقال ایمن، سریع و مقرون‌ به‌ صرفه کالاها را بر عهده دارند. در حمل کانتینری، اعتماد به شرکتی که تجربه، تخصص و زیرساخت مناسب داشته باشد، اهمیت زیادی دارد.
این شرکت‌ها اغلب خدماتی همچون رزرو کانتینر، ترخیص گمرکی، بارگیری در مبدأ، پیگیری مسیر، تحویل در مقصد، و استعلام قیمت حمل دریایی را به مشتریان ارائه می‌دهند. بسیاری از آن‌ها همکاری نزدیکی با خطوط کشتیرانی و نمایندگی کشتیرانی ، شرکت‌های ریلی، ناوگان‌های جاده‌ای و حتی شرکت کارگوهای هوایی دارند تا حمل و نقل کانتینری را به‌ صورت یکپارچه انجام دهند.
در مسیر هایی مانند چین به ایران، همکاری با شرکت حمل و نقل بین المللی زمینی نیز بخشی از فرآیند است، چرا که بسیاری از کانتینرها از بندرهای آسیای میانه یا مرزهای زمینی وارد می‌شوند. همچنین، برای بارهایی که به زمان حساسیت دارند، بخشی از مسیر ممکن است توسط خدمات بار هوایی تکمیل شود.
در نهایت، شرکت حمل نقل بین المللی حرفه‌ای باید بتواند راه‌حل متناسب با نیاز مشتری ارائه دهد. در جهانی که قیمت، زمان و ریسک سه عامل تعیین‌کننده در لجستیک هستند، انتخاب درست می‌تواند یک مزیت رقابتی مهم محسوب شود.