دلیل پلمپ کانتینرها در حمل کانتینری چیست؟
پلمپ کانتینر چیست؟
همان گونه که برای محافظت از دارایی‌های شخصی، درب منزل را قفل می‌کنید، در صنعت حمل و نقل دریایی نیز لازم است کانتینرها پلمپ شوند تا از دستبرد، دخالت و آسیب به محموله‌ها در طول مسیر حمل جلوگیری شود. پلمپ کانتینر، قفل‌های یک‌بار مصرفی است که برای ایمن‌سازی درب کانتینر به کار می‌رود. این قفل‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در برابر عوامل محیطی مقاومت بالایی داشته باشند و در تمام مدت سفر دریایی قابل اطمینان باقی بمانند تا در نهایت توسط گیرنده نهایی در مقصد باز شوند. مدت زمان حمل کانتینر، از زمان خروج آن از انبار فرستنده تا رسیدن به گیرنده، می‌تواند از دو روز تا چند ماه متغیر باشد. عواملی مانند اشتباه در مدارک، اعتصابات بندری یا کارگری، نقص فنی در کشتی حمل کننده و سایر عوامل مشابه می‌توانند باعث تأخیر در این فرآیند شوند. گیرنده کالا پیش از باز کردن درب کانتینر باید از سلامت ظاهری پلمپ کانتینری اطمینان حاصل کرده و مطمئن شود که هیچ گونه دستکاری در آن انجام نشده است. پلمپ کانتینری در انواع گوناگون و با شکل‌ها، اندازه‌ها و قیمت‌های مختلف تولید می‌شوند. هر پلمپ کانتینر دارای یک شماره شناسایی منحصر به فرد متشکل از حروف و ارقام است که برای تطبیق و اطمینان از عدم تعویض آن در طول مسیر حمل به کار می‌رود. البته باید توجه داشت که در موارد نادر، ممکن است پلمپ‌هایی با ظاهر متفاوت دارای شماره‌های مشابه باشند؛ بنابراین دقت در ثبت شماره پلمپ اهمیت زیادی دارد. شماره پلمپ کانتینر یکی از اطلاعات کلیدی است که در بارنامه ثبت می‌شود و توسط مقامات بندری، گمرک و گیرنده کالا مورد بررسی قرار می‌گیرد.
کاربرد پلمپ کانتینری در صنعت حمل و نقل
پلمپ کردن کانتینر پس از پایان بارگیری، به‌منظور جلوگیری از هرگونه دستکاری و تضمین سلامت بار انجام می‌شود. در برخی موارد، حتی کانتینرهای خالی نیز پیش از ارسال برای بارگیری پلمپ می‌شوند؛ اقدامی که با هدف حفظ تمیزی فضای داخلی کانتینر یا ثابت نگه داشتن دما (در مورد بارهای حساس مانند دارو یا مواد غذایی فاسد شدنی) ضروری است. مقامات بندری، نهادهای نظارتی دولتی و فعالان حوزه واردات و صادرات موظف هستند اطمینان حاصل کنند که تمام محموله‌های کانتینری، چه به صورت کامل (FCL) و چه در حالت تجمیعی (LCL)، در طول فرآیند حمل پلمپ شده باشند. با رشد چشمگیر تجارت جهانی، میزان جا به جایی کانتینرها نیز به طور قابل توجهی افزایش یافته است. هم‌زمان، شمار زیادی از کانتینرهای خالی نیز باید میان مراکز تجاری مختلف جا به جا شوند تا پاسخگوی نیاز بازار باشند. با توجه به نوع محموله، صادرکننده یا واردکننده ممکن است نوع خاصی از کانتینر (مانند کانتینر یخچال‌دار) و شیوه مشخصی از حمل و نقل (نظیر حمل بار دریایی، ریلی یا جاده‌ای) را انتخاب کند. این کانتینرها از لحظه خروج از مبدأ تا رسیدن به مقصد نهایی، مراحل مختلفی را طی می‌کنند و در اختیار نهادها یا شرکت‌های متعددی قرار می‌گیرند؛ ابتدا از محل بارگیری به بندر منتقل می‌شوند، سپس تحویل کشتی شده و احتمال دارد از بنادری برای ترانشیپمنت عبور کنند. در نهایت در مقصد تخلیه شده و به انبار یا محل گیرنده ارسال می‌شوند. از این رو، حفظ ایمنی و یکپارچگی بار تا زمان رسیدن به محل نهایی تخلیه (که معمولاً انبار گیرنده است)، از اهمیت حیاتی برخوردار است.
مشخصات فنی و ساختار پلمپ کانتینری
پلمپ کانتینر نقش مهمی در حفظ امنیت محموله‌های کانتینری دارد و امکان شناسایی هرگونه دستکاری یا مغایرت را فراهم می‌آورد. پلمپ‌ها معمولاً از موادی مانند فولاد، آلومینیوم یا پلاستیک فشرده ساخته می‌شوند. برخی مدل‌ها دارای پوشش ضد خوردگی‌اند و برای استفاده در شرایط محیطی سخت مناسب‌اند. شماره سریال منحصربه‌فرد روی هر پلمپ، امکان ره‌گیری و شناسایی در صورت بروز مغایرت را فراهم می‌سازد. این پلمپ‌ها تنها با ابزارهای تخصصی باز می‌شوند و هرگونه تغییر یا دستکاری در آن‌ها به‌وضوح قابل مشاهده است. پلمپ‌های کانتینر در انواع مختلفی تولید می‌شوند که بسته به سطح امنیت موردنیاز و شرایط محیطی انتخاب می‌گردند. از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پلمپ‌های سیمی سربی
- پلمپ‌های پلاستیکی
- پلمپ‌های نواری فلزی
- پلمپ‌های پیچی (Bolt Seal)
- پلمپ‌های الکترونیکی (E-Seal)
- قفل‌های رمزدار (که در برخی موارد خاص به‌کار می‌روند)
پلمپ‌های پیچی (Bolt Seals)
این نوع از ایمن‌ترین و پرکاربردترین پلمپ‌های کانتینری به شمار می‌رود. از یک میله فلزی تشکیل شده است که با فشار درون محفظه‌ای فولادی با روکش پلاستیکی قرار می‌گیرد و قفلی یک‌بار مصرف و غیرقابل‌دست‌کاری ایجاد می‌کند. بدنه‌ی این پلمپ‌ها از فولاد سخت‌کاری‌شده ساخته شده و با پوششی از پلاستیک مقاوم در برابر خوردگی و عوامل محیطی محافظت می‌شود. شماره شناسایی منحصربه‌فرد نیز هم بر روی میله و هم بر روی بدنه درج می‌گردد تا امکان تطبیق و ره‌گیری دقیق فراهم شود.
پلمپ‌های الکترونیکی (E-Seals)
این پلمپ‌ها توانایی ذخیره و ارسال اطلاعات مرتبط با کانتینر را دارند. داده‌ها با استفاده از فناوری شناسایی با امواج رادیویی (RFID) خوانده می‌شوند. تجهیزات RFID امواج را دریافت کرده و اطلاعات موجود در چیپ داخلی پلمپ را استخراج می‌کنند. برخی مدل‌های پیشرفته به منبع تغذیه داخلی و فرستنده اختصاصی مجهز هستند که امکان ذخیره‌سازی حجم بیشتری از داده‌ها را فراهم می‌کند.
با وجود قابلیت‌های پیشرفته، پلمپ‌های الکترونیکی هزینه بالاتری دارند و یکی از چالش‌های استفاده از آن‌ها، نیاز به ایستگاه‌های خوانش RFID در طول مسیر حمل‌ونقل است.
استاندارد بین‌المللی پلمپ کانتینر
استاندارد بین المللی ISO 17712:2013، معیار پذیرفته شده‌ای برای پلمپ کانتینری محسوب می‌شود. این استاندارد، دسته بندی مشخصی برای انواع پلمپ‌های مکانیکی ارائه می‌دهد و الزامات فنی برای تضمین امنیت آن‌ها را تعیین می‌کند. بر اساس این استاندارد، کشورها همه کانتینرهای ورودی به خاک خود را ملزم به استفاده از پلمپ‌هایی با درجه امنیت بالا و دارای تأییدیه ISO می‌دانند. کشورها نیز ممکن است با توجه به الزامات امنیتی ملی، مقررات مشابهی برای پلمپ‌گذاری کانتینرها وضع کرده باشند. نکته قابل توجه این است که پلمپ‌هایی که مطابق با استاندارد ISO 17712:2013 تولید شده‌اند، تنها به حمل بار دریایی محدود نیستند؛ بلکه در حمل و نقل جاده‌ای و ریلی نیز قابل استفاده‌اند. این تطبیق پذیری، سبب افزایش اطمینان و تسهیل در لجستیک بین المللی می‌شود.
محل مناسب نصب پلمپ کانتینر
هر کانتینر دریایی دارای دو درب است که در مجموع، چهار میله قفل‌کننده (Lock Rod) دارند. هنگام بستن کانتینر، ابتدا درب سمت چپ و سپس درب سمت راست بسته می‌شود. بنابراین، پلمپ باید بر روی میله قفل درب سمت راست نصب شود؛ زیرا این درب نخستین بخشی است که در زمان تخلیه باز می‌شود و نقش اصلی را در تأمین امنیت کانتینر ایفا می‌کند. امکان نصب پلمپ کانتینر بر روی یکی یا هر دو میله قفل درب سمت راست وجود دارد. گرچه نصب پلمپ بر روی درب چپ نیز ممکن است، اما از نظر امنیتی تأثیر چندانی ندارد؛ مگر در شرایط خاصی که تنها یکی از درب‌ها قابل استفاده باشد. در برخی کانتینرها، مکانیزم‌های ضد سرقت (Anti Theft Device - ATD) و محل‌هایی مانند “Secura Cam” در انتهای میله سوم نیز وجود دارد که امکان نصب پلمپ‌های امنیتی بیشتر را فراهم می‌کند.
تعداد مناسب پلمپ برای کانتینر
هیچ قانون الزام آوری برای تعداد دقیق پلمپ کانتینر موردنیاز وجود ندارد. با این حال، نصب حداقل یک پلمپ در محل مناسب، کفایت می‌کند. از نظر فنی، با در نظر گرفتن چهار میله قفل، یک مکانیزم ATD و یک محل نصب Secura Cam، می‌توان تا شش پلمپ مجزا بر روی یک کانتینر نصب کرد. با این وجود، باید در نظر داشت که حتی ایمن‌ترین پلمپ‌ها نیز نمی‌توانند به‌طور کامل مانع از سرقت یا نفوذ احتمالی شوند. پلمپ صرفاً نقش بازدارنده دارد و تضمینی مطلق ایجاد نمی‌کند. در ویدئوهای منتشر شده، نمونه‌هایی از باز کردن پلمپ‌های پیچی با ابزارهای دستی ساده دیده می‌شود. البته در برخی موارد نیز شکستن یا باز کردن این پلمپ کانتینر ممکن است زمان‌بر و دشوار باشد.
نتیجه‌گیری
در دنیای گسترده و پیچیده حمل و نقل بین‌المللی، که روزانه میلیون‌ها تن کالا جابه‌جا می‌شود، نقش ابزاری مانند پلمپ کانتینر را نباید نادیده گرفت. این قطعه به ظاهر ساده، یکی از ارکان اصلی تأمین امنیت در حمل و نقل کانتینری به شمار می‌آید و حضور آن موجب تقویت اعتماد میان صاحبان کالا، شرکت کشتیرانی، نهادهای گمرکی و بیمه‌گران می‌شود. همان گونه که در این مقاله بررسی شد، پلمپ کانتینر نه تنها نقشی حفاظتی دارد، بلکه عنصری مهم در مستندسازی قانونی، پیشگیری از قاچاق، کاهش ریسک‌های عملیاتی و تسهیل فرآیندهای گمرکی است.
خدمات حمل و نقل کانتینری شرکت هنزا ناو دریا
شرکت هنزا ناو دریا (هانزا) با سال‌ها تجربه در حمل‌ونقل دریایی، زمینی و حمل بار هوایی، با افتخار همراه مشتریان خود است تا در هر مرحله، راهکارهایی دقیق و متناسب با نیازهای خاص آنان ارائه دهد. ما بر این باوریم که هر پروژه، فرصتی برای ارائه بهترین خدمات است؛ از این رو، با دقت و توجه کامل به شرایط عملیاتی و نیازهای منحصر به فرد شما، راه‌حل‌هایی سفارشی و کارآمد پیشنهاد می‌کنیم. در زمینه حمل و نقل ترکیبی نیز، هنزا ناو دریا با تکیه بر دانش و تخصص خود، با ارزیابی دقیق شرایط و امکانات و با توجه به نوسانات در نحوه ارائه خدمات در بازار، راهکارهایی را به شما ارائه خواهد داد که بیشترین انطباق را با اهداف شما داشته باشد. جهت اطمینان از دریافت سرویس مورد نظر از این مجموعه، لطفاً با تیم هانزا تماس حاصل فرمایید تا از جزئیات خدمات و شرایط به‌روز مطلع شوید. ما به این همراهی و همکاری افتخار می‌کنیم و همواره آماده‌ایم تا با شما در مسیر موفقیت‌های بیشتر گام برداریم.
