دانشنامه ترابری

کارنه تیر چیست؟ و رویه کار آن چگونه است؟

یکی از فاکتورهای مهم برای بازرگانان در حمل و نقل بین المللی سرعت است. به همین دلیل کارنه تیر (TIR Carnet) به عنوان یک مدرک بین المللی به منظور بالا بردن سرعت حمل و نقل جاده ای کالاها بین کشورهای عضو کنوانسیون TIR (ترانزیت بین المللی جاده ای) مورد استفاده قرار می گیرد. به کارگیری کارنه تیر نقش موثری در تسهیل فرآیند تردد کالاها از کشوری به کشور دیگر دارد. در این مطلب به این سوال پاسخ خواهیم که کارنه تیر چیست و چه اهمیتی در حمل و نقل بین المللی دارد. بعد از مطالعه این مقاله رویه کار این مدرک بین المللی برای حمل و جابه جایی محموله های تجاری آشنا خواهید شد.
what is TIR Carnet

آشنایی با مفهوم کارنه تیر؛ مدرکی برای حمل‌ونقل سریع محموله‌‌ها

در پاسخ به سوال «کارنه تیر چیست» باید اشاره کرد که TIR Carnet یک کارت و مجوزی برای حمل‌ونقل جاده‌ای است که در چارچوب کنوانسیون تیر صادر می‌شود. درج پلاک آبی رنگ TIR روی وسیله نقلیه به این معنی است که متصدی حمل‌و‌نقل از ضمانت TIR برای حمل‌و‌نقل گمرکی بین‌المللی استفاده می‌کند. شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی با تهیه مدرک کارنه تیر (TIR Carnet) اجازه حمل‌ونقل جاده‌ای کالاها بین کشورهای عضو کنوانسیون TIR را خواهند داشت. با دریافت این کارت و با ساده‌سازی رویه‌های گمرکی، شرکت‌های حمل‌ونقل نیازی به اخذ مجوزهای گمرکی جداگانه برای هر مرحله از حمل‌ونقل کالا نخواهند داشت.
به‌این‌ترتیب سرعت ارسال کالا از مبدا به مقصد مورد‌نظر به نحو قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. توجه داشته باشید که برای بهره‌مندی از مزایای کارنه‌ تیر، کارت تیر باید به‌صورت فیزیکی همراه کالاها و وسیله نقلیه فرستاده شود. توجه داشته باشید که کارنه تیر مجوزی برای حمل‌ونقل زمینی است و برای حمل بار دریایی کاربرد ندارد.

تعریف مفهوم کارنه تیر در حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای

رویه کار کارنه تیر چیست؛ قابل استفاده برای یک سفر

کارنه تیر به‌عنوان یک کارت ترانزیت شناخته شده و پذیرفته شده بین‌المللی فقط برای یک سفر قابل‌استفاده است. طبق رویه TIR، کالاهایی که بین کشورهای عضو توسط دارندگان کارنه تیر حمل می‌شوند، مشمول کنترل گمرکی در مرزهای میانی نیستند و مستقیما می‌توانند از نقطه A به نقطه B حرکت کنند. با داشتن این مجوز، محموله‌های مختلف هم‌چون واردات ماشین آلات صنعتی فقط توسط گمرک مبدا و مقصد بازرسی می‌شوند.
با کارنه TIR در گمرک ترانزیتی نیازی به پرداخت مالیات واردات/صادرات نیز نخواهید داشت. البته به شرطی‌ که وسیله نقلیه کالایی را در کشورهای میانی در طول مسیر تحویل ندهد. وجود این سند تضمین می‌کند که بررسی‌های گمرکی انجام شده در سایر نقاط مسیر توسط همه طرفین به رسمیت شناخته می‌شود. روی هر برگه کارنه تیر شماره اسناد جدا‌شدنی برای کنترل گمرکی وجود دارد. تعداد برگه‌های سند حداقل 6 و حداکثر 20 برگ است. مشخصات کالاهای ارسالی روی این برگه‌ها که به آن‌ها volet گفته می‌شود، نوشته خواهد شد.

آشنایی با ۶ اصل اساسی TIR Carnet 

موضوع مهم دیگری که در پاسخ به سوال «کارنه تیر چیست» مورد‌بررسی قرار می‌گیرد، رویه کار این سند است. سیستم حمل‌و‌نقل گمرکی TIR مبنی بر ۶ اصل اساسی کار می‌کند. در ادامه به ۶ رکن سیستم تیر اشاره خواهیم کرد: 
1. کالاها باید در وسایل نقلیه یا کانتینرهای ایمن حرکت کنند. 
2. در طول سفر، عوارض و مالیات‌ها باید توسط یک بیمه معتبر بین‌المللی پوشش داده شود.
3. کالا باید همراه با یک سند گمرکی پذیرفته شده بین‌المللی حمل شود. 
4. اقدامات کنترل گمرکی انجام شده در کشور مبدا باید توسط همه کشورهای ترانزیت و مقصد پذیرفته شده باشد.
5. امکان استفاده از کارنه تیر برای جابه‌جایی کالا به مجوز قبلی مقامات ملی (گمرک) بستگی دارد.
6. براساس اصل ششم کارنه تیر که در آگوست ۲۰۰۶ (به عنوان پیوست 10 کنوانسیون TIR) تصویب شد، اطلاعات SafeTIR باید توسط گمرک برای تایید تخلیه کالا در پایان عملیات TIR برای مقامات گمرکی ارسال شود.
این اصول برای ارسال مطمئن و ایمن کالا به مقصد مورد‌نظر و ایجاد امنیت در مسیر حمل‌ونقل توسط کنوانسیون تیر وضع شده‌اند. کلیه شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی برای ارسال کالاها به روش تیر موظف به رعایت این اصول خواهند بود. توجه داشته باشید که سند تیر برای حمل‌ونقل جاده‌ای به کار می‌رود و شرکت حمل و نقل بین المللی ریلی، هوایی یا دریایی برای سرعت بخشیدن به فرآیند حمل‌ونقل باید از اسناد مربوط به روش حمل‌ونقل خود استفاده کنند.

مشخصات درج شده در سند کارنه تیر برای بالا رفتن سرعت حمل‌ونقل

سند کارنه تیر برای ترانزیت بین‌المللی کالا در کشور مبدا صادر می‌شود. به‌منظور بالا رفتن سرعت حمل‌ونقل و بازرسی راحت‌تر محموله‌ها در این سند مشخصات معینی درج خواهد شد. کارنه تیر در هر کشور ترانزیت حداقل ۲ کوپن دارد. این سند به زبان فرانسوی چاپ می‌شود؛ اما ممکن است صفحات اضافی مانند ترجمه متن کارنه به زبان کشور مبدا داشته باشد. در ادامه به مشخصات درج شده در سند کارنه تیر اشاره خواهیم کرد: 
1- هر کارنه تیر یک شماره سری منحصر‌به‌فرد برای شناسایی سند (شماره سند) دارد.
2-در سند نام و آدرس شرکت یا سازمانی که کارنه تیر را صادر کرده است ذکر می‌شود.
3- درج نام و آدرس معامله‌کننده (شرکت یا سازمان) که کالا را خریداری کرده و قصد حمل آن را با استفاده از مدرک کارنه تیر دارد.
4- نام و آدرس شرکت حمل‌و‌نقل که مسئول حمل کالا با استفاده از کارنه تیر است در سند ذکر می‌شود. 
5- شماره‌های ثبتی که به شرکت حمل‌و‌نقل، صادرکننده و معامله کننده اختصاص داده می‌شود در سند کارنه تیر درج خواهد شد.
6- جزئیات کالا شامل نام، تعداد، وزن، حجم، ارزش و سایر جزئیات حمل‌و‌نقل مرتبط با کالا در سند کارنه تیر ذکر می‌شود.
7- تاریخ‌های حمل‌ونقل شامل تاریخ خروج از کشور مبدا و ورود به کشور مقصد باید در سند کارنه تیر قید شود. 
8- امضای مجاز از شرکت حمل‌و‌نقل، صادرکننده و معامله‌کننده برای تایید صحت اطلاعات درج شده در کارنه تیر الزامی است.
اگر محموله موجود در وسیله نقلیه از چند کانتینر تشکیل شده باشد، کارنه تیر به کل وسیله نقلیه و همه کانتینرها تعلق می‌گیرد. 
برای اطلاع از بهترین قیمت و روش حمل بار از آلمان،‌ تجارت در تایلند یا سایر نقاط جهان با دریافت مجوز کارنه تیر می‌توانید با مشاوران شرکت هنزا ناو دریا در تماس باشید. هم اکنون ۷۶ کشور شامل کل کشورهای اتحادیه اروپا، برخی کشورهای اروپای شرقی، شمال آفریقا و خاورمیانه از مجوز کارنه تیر در حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای برای تسهیل فرآیند گمرکی و بالا بردن سرعت جابه‌جایی کالا از سند کارنه تیر استفاده می‌کنند.

مهم‌ترین مزایا و اهمیت تهیه کارنه تیر برای حمل‌ونقل بین‌المللی 

با تهیه مدرک کارنه تیر شرکت‌های حمل‌ونقل نیاز به اخذ مجوزهای گمرکی جداگانه برای حمل‌ونقل کالاها از کشوری به کشور دیگر نخواهند داشت. این موضوع سرعت حمل‌ونقل بین‌المللی را افزایش و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. در ادامه با مهم‌ترین مزایای مدرک کارنه تیر در روش حمل و نقل بین المللی زمینی آشنا می‌شویم: 
تسهیل فرآیندهای گمرکی و جابه‌جایی محموله‌های تجاری به‌دلیل حذف تهیه تضمین‌های اضافی برای عبور از گمرک‌های موجود در مسیر
کاهش هزینه‌ها و زمان جابه‌جایی با حذف تهیه اظهارنامه‌ها و تضمین‌های محلی
جلوگیری از هر‌گونه خسارت در روند بازرسی‌های متعدد در گمرک‌های مختلف
تسهیل در امور حمل‌و‌نقل بین‌المللی و ترانزیت کالا
جلوگیری از ترافیک‌ در مسیرهای بازرسی کالا
مهم‌ترین و کلیدی‌ترین مزیت کارنه تیر این است که فرآیند حمل‌و‌نقل بین‌المللی ساده و سریع‌تر می‌شود. این سند به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا با سرعت و کارایی بیشتری به بازارهای جهانی وارد شوند.

نحوه دریافت مجوز کارنه تیر؛ آشنایی با الزامات مورد‌نیاز

قوانین ملی برای دریافت مجوز TIR در کشورهای عضو کمی متفاوت است؛ اما معیارها و الزامات اصلی آن یکسان هستند. در ادامه به الزامات دریافت این مجوز اشاره خواهیم کرد: 
قوانین گمرکی یا مالیاتی قبلی را نقض نکرده باشید.
تسلیم اظهارنامه تعهد به انجمن ملی حمل‌و‌نقل جاده‌ای (باید نسبت به کنوانسیون TIR دانش کامل داشته باشید).
الزامات ضمانت تعیین شده توسط انجمن را برآورده کنید (ودیعه تضمینی باید پرداخت شود).
با برآورده کردن این الزامات امکان دریافت مجوز تیر را خواهید داشت. مدت اعتبار این کارت توسط انجمن صادر کننده تعیین می‌شود. البته اعتبار آن هرگز از ۷۵ روز بیشتر نمی‌شود و قابلیت تمدید ندارد. بازرگانان عزیز در فرآیند صادرات و واردات باید توجه داشته باشند که قبل از اخذ مجوزهای اضافی باید نسبت به دریافت مدارک اصلی مانند استاندارد اجباری اقدام کنند. برای اطلاع دقیق از این مدرک و نحوه دریافت آن پیشنهاد می‌کنیم مقاله «استاندارد اجباری چیست» را مطالعه کنید. 

تعریف مفهوم کارنه تیر در حمل‌ونقل بین‌المللی جاده‌ای

افزایش سرعت حمل‌ونقل جاده‌ای با دریافت سند کارنه تیر

در این مقاله به این سوال پاسخ دادیم که کارنه تیر چیست و رویه کار آن به چه صورت است. همچنین با مزایای این سند بین‌المللی و نقشی که در افزایش سرعت حمل‌ونقل جاده‌ای دارد آشنا شدیم. با دریافت کارنه تیر، علاوه‌بر افزایش سرعت حمل‌ونقل، در هزینه‌ها نیز صرفه‌جویی می‌شود. همچنین در روند واردات و صادرات کالاهای مختلف هم‌چون واردات محصولات آرایشی و بهداشتی بازرسی‌های متعدد حذف شده و احتمال خسارت به محموله‌ها کاهش می‌یابد. 
شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی معتبر با دریافت مجوز کارنه تیر سرعت ترانزیت بین‌المللی و ارسال و دریافت محموله‌های خارجی را بالا می‌برند. در تجارت و حمل‌ونقل بین‌المللی انتخاب بهترین روش ارسال حرف اول را می‌زند. در بعضی موارد و در خصوص برخی کالاهای خاص، انتخاب روش حمل‌ونقل جاده‌ای و استفاده از مجوزهای در دسترس هم‌چون کارنه تیر سرعت جابه‌جایی محموله‌ها را افزایش و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.