
شرایط EXW در معاملات حمل و نقل بین المللی چیست؟

تعریف مفهوم Ex Works در تجارت بینالملل
EXW (Ex Works) به معنای «تحویل کالا در محل فروشنده» است و در این ترم، فروشنده تنها موظف است کالا را در محل مشخصشده (مانند انبار یا کارخانه خود) آماده تحویل کند. از آن نقطه به بعد، تمامی مسئولیتها از جمله بارگیری، حمل و نقل، بیمه، و انجام تشریفات گمرکی صادرات و واردات بر عهده خریدار است. به عبارت دیگر، پس از تحویل کالا در محل فروشنده، تمامی ریسکها و هزینهها به خریدار منتقل میشود. در این قرارداد، خریدار کنترل بیشتری بر فرآیند حملونقل همچون هزینه حمل کانتینر با کشتی خواهد داشت، اما در عین حال باید آمادگی لازم برای مواجهه با همه مسئولیتهای مرتبط با حملونقل را نیز داشته باشد. طبق ترم EXW، فروشنده فقط مسئولیت آمادهسازی و ارائه کالا در محل تعیین شده را دارد؛ در حالی که هزینهها و تشریفات گمرکی در کشور مبدأ و مقصد بر عهده خریدار است.
وظایف خریدار و فروشنده در انجام تشریفات و مدارک صادرات و واردات طبق قاعده EXW
در ادامه بحث «EXW چیست» و تعریف آن، بسیار مهم است که به بررسی چگونگی انجام تشریفات گمرکی و تهیه مدارک مربوط به صادرات و واردات کالا تحت این قاعده بپردازیم. طبق قاعده EXW در اینکوترمز، خریدار مسئولیت تهیه همه مدارک موردنیاز برای صادرات و واردات کالا را بر عهده دارد و همچنین باید فرآیندهای مربوط به تشریفات گمرکی را نیز انجام دهد. این بدان معناست که کلیه ریسکها و هزینههای مرتبط با این مرحله به عهده خریدار است.
طبق قاعده EXW (Ex Works)، مسئولیتها و وظایف خریدار و فروشنده در زمینه تشریفات و مدارک صادرات و واردات به صورت زیر است:
- وظایف فروشنده: فروشنده تنها موظف است کالا را در محل مشخصشده (انبار، کارخانه یا محل توافقشده) آماده تحویل کند و کالا را در اختیار خریدار قرار دهد. فروشنده نیازی به انجام تشریفات گمرکی صادرات ندارد و قرارداد حمل و نقل یا بیمه را بر عهده ندارد. در صورت درخواست خریدار، فروشنده میتواند به خریدار در تهیه مدارک یا اطلاعات لازم برای صادرات کمک کند، اما ریسک و هزینه آن بر عهده خریدار است.
- وظایف خریدار: خریدار مسئول انجام تمام مراحل بعدی است، شامل:
- انجام تشریفات گمرکی صادرات در کشور فروشنده (در صورت نیاز)
- انجام تشریفات گمرکی واردات در کشور مقصد
- تامین و ارائه مدارک مورد نیاز برای حمل و نقل و گمرک
- برنامهریزی و پرداخت هزینههای حمل و نقل و بیمه کالا
به عبارت دیگر، خریدار مسئولیت کامل ریسک و هزینههای مربوط به انتقال کالا از محل فروشنده تا مقصد نهایی را بر عهده دارد.
بهعنوان مثال، درصورتیکه شما بهعنوان فروشنده، قصد صادرات مواد اولیه پلاستیک یا سایر مواد را داشته باشید، تحت قوانین EXW هیچ گونه مسئولیتی برای انجام تشریفات گمرکی نخواهید داشت. البته، در صورت درخواست خریدار، شما میتوانید در تهیه مدارک و انجام این فرآیندها به وی کمک کنید.
آشنایی با قوانین و شرایط تحویل کالا در قرارداد EXW
در دنیای تجارت بینالمللی، دانستن قوانین و شرایط تحویل کالا تحت قرارداد EXW از اهمیت بالایی برخوردار است. طبق قراردادهای EXW که بخشی از اینکوترمز هستند، خریداران مسئولیت انتخاب مکان مورد توافق برای دریافت بار را بر عهده دارند. در مقابل، فروشنده متعهد است که کالا را در تاریخ مشخص شده در قرارداد و در محل توافق شده به خریدار تحویل دهد.
اگر در قرارداد EXW محل تحویل بهطور دقیق ذکر نشود، فروشنده این اختیار را خواهد داشت که نقطهای را انتخاب کند که از نظر او مناسبتر باشد. این امر میتواند برای خریدار ریسکهایی به همراه داشته باشد، بهخصوص در فرآیند حمل و نقل کانتینری، حمل بار هوایی یا حمل بار زمینی. به همین دلیل توصیه میشود که خریدار محل دقیق تحویل کالا را بهطور واضح تعیین کند و در صورت نیاز از شرکت حمل و نقل بین المللی مانند شرکت کارگو برای هماهنگی و مدیریت ارسال کالا استفاده کند تا فرآیند حمل و نقل سریع، ایمن و کمهزینه انجام شود.
بیمه بار در قرارداد Ex Works بر عهده چه کسی است؟
در قرارداد Ex Works (EXW)، بیمه بار بر عهده خریدار است. زیرا طبق این ترم،فروشنده تنها موظف است کالا را در محل مشخصشده آماده تحویل کند و پس از آن تمامی مسئولیتها، از جمله حمل و نقل، ریسکها و بیمه کالا، به خریدار منتقل میشود. به همین دلیل، اگر خریدار بخواهد کالا را در طول حمل و نقل بیمه کند، باید خودش اقدام به تهیه بیمه و پرداخت هزینههای آن نماید.
این مسئولیت بیمه در قالب حمل و نقل ترکیبی بین المللی که شامل ترکیبی از حمل بار دریایی، هوایی و زمینی است، اهمیتی ویژه پیدا میکند. خریدار باید اطمینان حاصل کند که کالا در همه مراحل حملونقل، از مبدأ تا مقصد، تحت پوشش بیمه مناسب قرار دارد.

بررسی مسئولیتهای مربوط به بازرسی و تایید کالا براساس ترم EXW
بر اساس ترم EXW (Ex Works)، مسئولیت بازرسی و تایید کالا بر عهده خریدار است. فروشنده تنها موظف است کالا را در محل مشخصشده آماده تحویل کرده و در اختیار خریدار قرار دهد. بنابراین، بازرسی کیفیت، وزن، تعداد و صحت کالا قبل از بارگیری یا حمل، در صورت نیاز، توسط خریدار انجام میشود. به این ترتیب، تمامی ریسکها و هزینههای مرتبط با بازرسی و تایید کالا به خریدار منتقل میشود.
بهعنوان مثال، اگر خریدار قصد واردات ماشین آلات خط تولید را داشته باشد، کلیه بازرسیها و تاییدیههای مربوط به کیفیت و ایمنی این تجهیزات بر عهده خود او خواهد بود. فروشنده فقط مسئولیت بستهبندی کالا براساس استانداردهای کشور مقصد به خواست خریدار را بر عهده دارد. در حملونقل تجهیزات پیچیده و حساس مانند ماشینآلات خط تولید، بازرسیها و تاییدیهها برای تضمین کیفیت و ایمنی محصول نهایی بسیار حیاتی است.
مسئولیت حملونقل کالا در قرارداد Ex Works
در قرارداد Ex Works (EXW)، مسئولیت حملونقل کالا به طور کامل بر عهده خریدار است. خریداران باید با یکی از شرکتهای حملونقل بینالمللی، همچون شرکت خدمات بار هوایی یا شرکتهای کشتیرانی، قرارداد حملونقل را تنظیم کنند. این مسئولیت در ترم EXW شامل همه جنبههای بارگیری، انتقال و تخلیه محمولههای تجاری میشود.
در معامله به روش EXW بهعنوان بخشی از این فرآیند، خریدار باید تدابیر لازم را برای حمل ایمن کالا اتخاذ کند. در این بخش فروشنده هیچگونه مسئولیتی در زمینه بارگیری، حملونقل و تخلیه محموله تجاری نخواهد داشت و کلیه این وظایف بر عهده خریدار است.
نقطه انتقال ریسک از فروشنده در قاعده EXW؛ هنگام تحویل کالا به خریدار
یکی دیگر از موارد مهم برای بررسی پاسخ سوال «EXW چیست»، تعیین دقیق زمان انتقال ریسک از فروشنده به خریدار است. طبق این قاعده، در لحظهای که کالا به خریدار تحویل داده میشود، مسئولیت و ریسکهای مرتبط با آسیبدیدگی یا گم شدن کالا از دوش فروشنده برداشته شده و به خریدار منتقل میشود.
بهاینترتیب در ترم EXW، از آن لحظه به بعد، خریدار موظف است همه تدابیر لازم را برای محافظت و ایمنی کالا در نظر بگیرد. این انتقال ریسک نیازمند برنامهریزی دقیق و توجه کافی از سوی خریدار است تا از بروز هرگونه مشکل در طول فرآیند حملونقل و تحویل کالا جلوگیری شود.
بسیاری از افرادی که قصد حملونقل بینالمللی به کشورهای مختلف دنیا و تجارت دارند، علاوهبر پرسش EXW چیست، سوالات متعدد دیگری همچون FCA چیست مطرح میشود. در مقاله «ترم FCA چیست؟ شرایط بارنامه در فروش به روش FCA» میتوانید اطلاعات کاملی در مورد این اینکوترمز کسب کنید و بهطورکلی با این قاعده آشنا شوید.
اهمیت تنظیم دقیق قرارداد EXW برای حملونقل بینالمللی توسط کارشناسان
با بررسی دقیق شرایط و مفاهیم مرتبط با سوال ترم EXW چیست، مشخص می شود که در قراردادهای Ex Works، مسئولیت های فروشنده نسبت به خریدار کمتر است. در معامله به روش EXW اگرچه به نظر می رسد که این نوع قرارداد بیشتر به نفع فروشنده بوده و پیچیدگی های بیشتری برای خریدار دارد، اما از آن جایی که خریدار به طور مستقیم از تولیدکننده خرید می کند، این قرارداد سود بیشتری برای وی خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: استعلام قیمت حمل دریایی

نتیجهگیری
معاملات EXW ابزار قدرتمندی برای خرید و فروش بینالمللی محسوب میشوند که مشخص میکند فروشنده تنها مسئول آمادهسازی و تحویل کالا در محل خود است و تمام مسئولیتهای حمل و نقل به خریدار منتقل میشود. این ترم در حمل دریایی کالا، حمل بار هوایی، حمل بار زمینی و حمل ریلی و برای فریت بار کاربرد دارد و استفاده از نمایندگی کشتیرانی و شرکت کارگو میتواند فرآیند حمل و نقل را تسهیل کند.
خدمات حمل و نقل بین المللی شرکت هنزا ناو دریا
شرکت نمایندگی کشتیرانی و خدمات بار هوایی هنزا ناو دریا (هانزا) با افتخار و تجربهای گسترده در حملونقل دریایی، حمل بار زمینی، حمل ریلی و هوایی، همواره در تلاش است تا با بررسی دقیق شرایط عملیاتی و نیازهای مشتریان، راهکارهای سفارشی و کارآمد ارائه دهد. ما با تکیه بر تحلیلهای تخصصی و درک عمیق از هر پروژه، راهحلهایی متناسب با وضعیت شما طراحی میکنیم که بهترین پاسخ به نیازهای حملونقل شما باشد. در زمینه حمل بار دریایی از چین و حمل بار هوایی از چین نیز، تیم ما آماده است تا با ارزیابی شرایط موجود و تحلیل نیازها، پیشنهادهای عملی و متناسب ارائه کند که به طور دقیق با اهداف و نیازهای شما هماهنگ باشد. بنابراین، با توجه به نوسانات در نحوه ارائه خدمات در بازار، جهت اطمینان از دریافت سرویس مورد نظر از این مجموعه و اطلاع از جزئیات خدمات و شرایط بهروز ما شما را به همکاری با تیم متخصصمان دعوت میکنیم. این تماس میتواند نقطه آغاز یک همکاری موفق و موثر باشد تا با هم بهترین راهحلها را برای نیازهای شما بیابیم.