دانشنامه ترابری

ترخیصیه چیست؟ + تفاوت آن با بارنامه

ترخیصیه یکی از اسناد بازرگانی مهم برای ترخیص کالا از گمرک است. این سند توسط شرکت های حمل و نقل بین المللی با رعایت ضوابط و مقررات گمرکی صادر می شود. ترخیصیه نقش مهمی در امنیت و سرعت ترخیص کالا از گمرک دارد و موجب کاهش هزینه های حمل و نقل و انبارداری می شود. با توجه به اهمیت این سند، در این مقاله قصد داریم به بررسی مفهوم، انواع، اطلاعات مندرج، نحوه صدور، واگذاری و پیگیری ترخیصیه بپردازیم و به همه سوالات شما در مورد تفاوت ترخیصیه با قبض انبار پاسخ دهیم، با صرف 10 دقیقه از زمان خود و مطالعه این مقاله به تمام مفاهیم ترخیصیه مسلط خواهید شد.
بررسی ترخیصیه در مجله تخصصی هانزا

ترخیصیه چیست؟

بارنامه به‌عنوان سند کلیدی در فرآیند حمل‌و‌نقل، تحویل کالا از فروشنده به شرکت حمل‌و‌نقل را تضمین می‌کند تا کالا از مبدا به مقصد منتقل شود. با رسیدن کالا به مقصد، تحویل آن به گیرنده از طریق سندی به نام ترخیصیه انجام می‌گیرد که این نقطه عطفی در چرخه حمل‌و‌نقل است. صدور ترخیصیه، نشان‌دهنده پایان مسئولیت حمل‌کننده و انتقال مالکیت حقوقی کالا به گیرنده برای انجام فرآیند ترخیص و دریافت آن است.

همچنین ترخیصیه در صادرات مواد معدنی، به‌عنوان تضمینی برای اعتبار و اطمینان‌خاطر گیرندگان عمل می‌کند. بهینه‌سازی فرآیندهای مرتبط با صدور بارنامه در مبداء و صدور ترخیصیه در مقصد، زمینه‌ساز تسهیل صادرات و افزایش سرعت و کارایی در انتقال مواد معدنی به بازارهای بین‌المللی است. ترخیصیه سندی است که توسط حمل‌کننده در ازای موارد زیر صادر می‌شود.

1. ارائه سه نسخه اصل بارنامه‌ توسط گیرنده کالا به نماینده شرکت حمل در مقصد که به‌ درستی تایید و تصدیق شده‌اند.
2. دریافت تاییدیه تلکس آزادسازی بارنامه از نماینده شرکت حمل در مبداء بارگیری، که تسلیم و تحویل همه نسخ های اصل بارنامه صادر شده برای محموله را از فرستنده کالا به نماینده شرکت حمل در مبداء و انتقال مالکیت کالا به گیرنده درج شده در بارنامه را در مقصد تایید می‌کند.
این اسناد به‌عنوان پایه‌ای برای صدور حکم تحویل (ترخیصیه) برای گیرنده قانونی کالا عمل می‌کنند تا بتواند کالا را از گمرک ترخیص کرده و از بندر یا انبار تحویل بگیرد.

ترخیصیه؛  یک سند بازرگانی

تفاوت بارنامه و ترخیصیه

بارنامه یک سند قانونی است که توسط متصدی حمل‌ونقل برای فرستنده کالا صادر می‌شود و نوع، مقدار و مقصد کالای حمل‌شده را مشخص می‌کند. بارنامه یک سند مالکیت، رسید برای کالاهای ارسال شده و قراردادی بین متصدی حمل و نقل و فرستنده کالا می‌باشد که تحویل کالا از فروشنده به حمل‌کننده را برای انتقال از مبدا به مقصد تایید می‌کند. با استفاده از ترخیصیه، مالکیت کالا به گیرنده قانونی که در بارنامه نام‌ برده شده است منتقل و تحویل داده می‌شود. فقط با صدور ترخیصیه است که گیرنده می‌تواند کالا را از گمرک ترخیص و از بندر، ترمینال، انبار یا هر مکان دیگری که کالا نگهداری می‌شود، تحویل بگیرد.
با استفاده از ترخیصیه در فرآیند حمل دریایی از چین، کالا به گیرنده قانونی که در بارنامه مشخص شده، تحویل داده می‌شود. این اسناد امکان ترخیص کالا از گمرک و تحویل آن را فراهم می‌آورند که در حمل دریایی از چین نقش بسزایی دارد. اهمیت صدور ترخیصیه به شخص مناسب برای جلوگیری از مشکلات احتمالی در تحویل کالا در این نوع حمل‌و‌نقل بین‌المللی غیرقابل انکار است.

چه سازمانی ترخیصیه را صادر می‌کند؟

ترخیصیه توسط حمل‌کننده کالا صادر می‌شود. این اسناد ممکن است توسط دفاتر محلی شرکت در مقصد یا نمایندگان مجاز آن‌ها ارائه شوند. بسته به نوع خدمات کانتینر مشخص‌شده در بارنامه، ممکن است عملیات گروهی نیز برای بارهای کمتر از یک کانتینر (LCL) انجام پذیرد. عملیات گروهی برای بارهای LCL به معنای تجمیع چندین محموله کوچک‌تر در یک کانتینر است تا هزینه‌های حمل کاهش یابد. این روش امکان ارسال مقرون ‌به ‌صرفه بارهای کوچک‌تر را فراهم می‌کند. 
همچنین برای ارسال بار هوایی به دبی، استفاده از ترخیصیه‌های صادر شده توسط شرکت‌های حمل‌و‌نقل در مقصد اهمیت دارد، چرا که تضمین‌کننده انتقال صحیح و به‌موقع کالا به گیرنده معرفی‌شده است. در این فرآیند، همکاری نمایندگان در مقصد برای جمع‌آوری اسناد لازم و ارسال درخواست‌های آزادسازی به حمل‌کننده اصلی، نقش کلیدی دارد. این اقدامات به‌تسهیل و تسریع در روند ترخیص و ارسال بار هوایی به دبی کمک شایانی می‌کند. این پروسه اطمینان از رسیدن بار به دست گیرنده نهایی و بهره‌مندی از مزایای ارسال مقرون‌به‌صرفه تر و امن‌تر را فراهم می‌آورد.

چگونه می‌توان وضعیت ترخیصیه را پیگیری کرد؟

برای پیگیری وضعیت ترخیصیه، به‌عنوان مثال ترخیصیه حمل دریایی کالا می‌توان از روش‌های مختلفی مانند سامانه گمرک استفاده کرد. این سامانه‌ها امکان مشاهده اطلاعات مربوط به کالا، مسیر حمل، زمان ورود و تخلیه کالا و شماره ترخیصیه را به صاحب کالا یا نماینده قانونی او می‌دهند.
روش دیگر تماس تلفنی با شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی یا گمرک است. در این روش باید اطلاعات شناسایی مانند نام، نشانی، شماره تماس، شماره بارنامه یا شماره ترخیصیه را به مراکز مذکور گزارش دهید. این روش معمولاً زمان‌برتر از روش‌های الکترونیکی است.

پیگیری وضعیت ترخیصیه

تضمین انتقال صحیح و به‌موقع کالا توسط شرکت حمل‌ونقل با صدور ترخیصیه

در این مقاله، تفاوت میان ترخیصیه و بارنامه و نقش آن‎ها در حمل‌ونقل هوایی کالا را شرح دادیم. ترخیصیه، سندی است که توسط حمل‌کننده یا نماینده مجاز آن در مقصد برای انتقال حق تحویل کالا به گیرنده قانونی صادر می‌شود. این سند به گیرنده امکان ترخیص کالا از گمرک و دریافت آن را می‌دهد. در مقابل، بارنامه، قرارداد حمل بین فروشنده و حمل‌کننده است که جزئیات مربوط به شرایط و مقررات حمل کالا را مشخص می‌کند. اهمیت ترخیصیه در حمل و نقل هوایی کالا بسیار حیاتی است، چرا که تضمین‌کننده انتقال صحیح و به‌موقع کالا به دست گیرنده است. در این مقاله به درک صحیح از این اسناد و تفاوت‌های آن‌ها برای تسهیل فرآیندهای حمل‌ونقل و جلوگیری از تاخیرهای احتمالی ضروری تاکید داریم.

خدمات ترخیصیه چیست؟ + تفاوت آن با بارنامه توسط هانزا قابل ارائه نمی‌باشد و این مطلب صرفا جهت اطلاع رسانی و آموزش است.