دانشنامه حمل و نقل دریایی

THC در حمل دریایی چیست؟

ترمینال های حمل ونقل دریایی، بخش کلیدی از زیرساخت های لجستیکی هر بندر محسوب می شوند که وظیفه اصلی آن ها تسهیل فرآیند بارگیری و تخلیه کالا از کشتی های اقیانوس پیما است. در بسیاری از بنادر بزرگ، این ترمینال ها به صورت تخصصی و تفکیک شده عمل می کنند. ترمینال های باری بیشترین نقش را ایفا می کنند؛ جایی که شرکت های بازرگانی، تولیدی یا وارداتی-صادراتی، محموله های کالایی خود را از طریق خطوط کشتیرانی به بازارهای بین المللی ارسال یا از آن دریافت می کنند. در این فرآیند، هزینه هایی که اپراتور پایانه از شرکت کشتیرانی دریافت می کند (که معمولاً به نمایندگی از طرف فرستنده یا گیرنده کالا عمل می ;نماید) تحت عنوان هزینه های حمل و نقل ترمینال (Terminal Handling Charges THC) شناخته می شود. در ادامه، به صورت جامع و دقیق به تشریح مفهوم هزینه های THC در حمل دریایی و نقش آن در فرآیندهای لجستیکی و تجاری خواهیم پرداخت.
THC در حمل دریایی

حمل و نقل دریایی چیست؟

حمل بار دریایی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین روش‌های جابه‌جایی کالا در سطح بین‌المللی شناخته می‌شود. این روش با بهره‌گیری از کشتی‌های تجاری عظیم، امکان انتقال حجم بالایی از محموله‌ها را در مسیرهای طولانی و بین قاره‌ای فراهم می‌سازد. بر اساس آمارهای جهانی، حدود ۹۰ درصد تجارت بین‌المللی از طریق مسیرهای دریایی صورت می‌گیرد، که این رقم به‌خوبی بیانگر جایگاه کلیدی آن در زنجیره تأمین جهانی است.

هزینه‌های خدمات ترمینالی (THC) چیست؟

این هزینه‌ها شامل کلیه عملیات مرتبط با مدیریت فیزیکی کانتینر در محوطه بندر؛ از جمله تخلیه از کامیون، انتقال، انبارش موقت، و آماده‌سازی برای بارگیری بر کشتی یا تحویل به گیرنده نهایی می‌باشند. در فضای کسب‌وکار، THC در حمل دریایی بخش قابل توجهی از هزینه‌های لجستیکی زنجیره تأمین بین شرکت‌ها را تشکیل می‌دهد و در تصمیم‌گیری‌های کلیدی مانند انتخاب بندر مبدأ یا مقصد، انتخاب تأمین‌کننده خدمات کشتیرانی یا مذاکره بر سر قیمت نهایی کالا، نقش تعیین‌کننده دارد.

هزینه THC در حمل دریایی چگونه تعیین می شود؟

در سال‌های اولیه تجارت و حمل کالا از طریق دریا، مالک کشتی شخصاً دستمزد کارگران بارانداز (استیودورها، کارکنان متخصص بندر هستند که وظایف اصلی آن‌ها شامل بارگیری، تخلیه و جابجایی محموله‌ها با استفاده از تجهیزات بندری می‌باشد.) را برای بارگیری و تخلیه بار در بندر پرداخت می‌کرد. استیودورها کارگرانی هستند که در عملیات عمومی بندر مشارکت دارند؛ از جمله بارگیری و تخلیه کالا، کار با تجهیزات بندری مانند جرثقیل‌ها و بازوهای مکانیکی، کمک به پهلو گرفتن یا جدا شدن کشتی‌ها از اسکله از وظایف آن‌ها است. با پیشرفت صنعت، نوآوری‌های فناورانه بیشتری نیز وارد میدان شد. بنادر شروع به ایجاد ترمینال‌های مجزا برای رسیدگی به انواع مختلف بار ورودی و خروجی کردند. هر پایانه به تجهیزات مخصوصی مجهز شد که می‌توانست آن نوع خاص از بار را با کارایی و ایمنی بیشتری مدیریت نماید. به‌تدریج، کارهایی که پیش‌تر به‌صورت دستی انجام می‌شدند، مکانیزه شدند و بنادر شروع به دریافت هزینه‌ای تحت عنوان THC در حمل دریایی از خطوط کشتیرانی نمودند.

هزینه‌های خدمات ترمینالی چه مواردی را شامل می‌شود؟

THC در حمل دریایی شامل کلیه هزینه‌های محلی مرتبط با عملیات پایانه است و از همین‌رو از بندری به بندر دیگر متفاوت است. به‌عنوان مثال، THC در حمل دریایی در بندر شانگهای چین با هزینه مشابه در بندر تانجونگ پاگار سنگاپور متفاوت خواهد بود. به‌همین ترتیب، هزینه‌ها میان بنادر هامبورگ آلمان و روتردام هلند نیز تفاوت دارد. حتی در داخل یک بندر نیز ممکن است ترمینال‌های مختلف، THC در حمل دریایی متفاوتی داشته باشند. این اختلاف به دلیل تفاوت در سطح فناوری و تجهیزات مورد استفاده برای مدیریت انواع مختلف بار است. عملیات ترمینال‌های باری، به‌طور خاص، نیازمند سرمایه‌گذاری بسیار بالایی هستند. پرداخت دستمزد کارکنان، نگهداری و تعمیر زیرساخت‌ها و تجهیزات، پرداخت مالیات‌ها و عوارض به دولت، هزینه‌های بازاریابی خدمات و مواردی از این دست، بخشی از هزینه‌های این عملیات محسوب می‌شود. پرسشی که پیش می‌آید این است: ترمینال‌های باری منابع مالی لازم برای این هزینه‌ها را از کجا تأمین می‌کنند؟ یکی از منابع اصلی درآمد، THC در حمل دریایی است. ترمینال‌ها این هزینه را برای کلیه بارهای کانتینری که وارد یا خارج می‌شوند، دریافت می‌کنند. گاهی به THC در حمل دریایی عنوان هزینه خدمات کانتینر (Container Service Charge یا CSC) نیز اطلاق می‌شود. THC یا CSC برای نگهداری کانتینرها در محوطه پایانه و نیز جابجایی آن‌ها پیش یا پس از بارگیری یا تخلیه از کشتی دریافت می‌گردد. به‌طور جزئی‌تر، این هزینه‌ها شامل مواردی چون هزینه جابجایی کانتینر، چیدمان و انبارش، تخلیه یا بارگیری بر روی کامیون، خدمات مربوط به جرثقیل یا لیفتراک و سایر موارد مشابه می‌گردد.

ارتباط بین THC در حمل دریایی و حجم ترافیک کالا

همان‌گونه که پیش‌تر در این مقاله ذکر شده، هزینه‌های حمل و نقل ترمینال بین ترمینال‌های مختلف در بنادر متفاوت است. حتی درون یک بندر نیز ممکن است بین ترمینال‌های مختلف تفاوت‌هایی وجود داشته باشد. این موضوع می‌تواند به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده برای تاجران در انتخاب بندر یا پایانه مناسب جهت صادرات یا واردات کالا نقش ایفا کند. عوامل متعددی نظیر نزدیکی و سهولت دسترسی، امکانات موجود و هزینه‌ها به تاجران در انتخاب پایانه یا بندر مورد نظرشان کمک می‌کند.

نزدیکی و سهولت دسترسی

یک ترمینال دریایی باید از نظر جغرافیایی برای بازرگانان و تولیدکنندگان به‌راحتی قابل دسترسی باشد. معمولاً ترمینال‌های بندری از طریق جاده‌های مناسب و نگهداری‌شده به مراکز صنعتی و تجاری متصل‌اند. این زیرساخت‌ها در تسهیل جریان ورود و خروج کالا نقش مهمی ایفا می‌کند. اگرچه وجود راه‌های مناسب یک مزیت محسوب می‌شود، اما ترمینال‌های که فاصله زیادی با مراکز صنعتی و تجاری دارد، در اولویت تاجران قرار نمی‌گیرد. دو دلیل اصلی برای این امر عبارت‌اند از:

  • هزینه‌های بیشتر حمل‌ونقل زمینی کالاهای وارداتی یا صادراتی
  • زمان طولانی‌تر برای جابه‌جایی کالا

امکانات

اکثر ترمینال‌های بندری مدرن به فناوری‌های پیشرفته؛ از جمله تجهیزات پهلوگیری و جداسازی کشتی‌ها، سوخت‌رسانی، تعمیر و نگهداری، و بارگیری و تخلیه انواع کالاها مجهز هستند. ترمینالی که دارای امکانات بهتر و پیشرفته‌تر باشد، طبیعتاً مشتریان بیشتری جذب خواهد کرد.

هزینه

هزینه یکی از عوامل بسیار مهم در تجارت است. تاجران همواره گزینه‌های مختلف را بررسی کرده و مقرون‌به‌صرفه‌ترین آن‌ها را انتخاب می‌کنند. اگر هزینه‌هایی مانند THC در حمل دریایی به شکل غیر معمول بالا باشد، این مسئله ممکن است باعث شود مشتریان به بنادر مجاور با نرخ پایین‌تر مهاجرت کرده یا حتی استفاده از روش‌های دیگر حمل‌ونقل مانند جاده‌ای یا ریلی را در نظر بگیرند؛ درحالی‌که کیفیت خدمات فدای هزینه کمتر نشود.

هزینه‌های حمل و نقل ترمینال

دلیل تفاوت هزینه های THC

THC در حمل دریایی توسط اپراتور پایانه از شرکت کشتیرانی‌ دریافت می‌شود که وظیفه حمل کانتینر را بر عهده دارد. شرکت کشتیرانی نیز این هزینه را به فروشنده یا مشتری نهایی که کانتینر را ارسال یا دریافت می‌کند منتقل می‌نماید. این هزینه‌ها در بندر مبدأ، بنادر ترانشیپ (تغییر دهنده مسیر) و بندر مقصد پرداخت می‌شوند. بسته به توافق میان فروشنده و خریدار، هزینه‌های حمل و نقل ترمینال در مبدأ (OTHC) و در مقصد (DTHC) ممکن است توسط فروشنده یا خریدار پرداخت گردد. معمولاً این پرداخت‌ها از طریق شرکت کشتیرانی انجام می‌گیرد. در بیشتر موارد، هزینه‌های مربوط به ترمینال‌های ترانشیپمنت توسط خود شرکت حمل بار دریایی پرداخت می‌شود، زیرا این هزینه‌ها جزو قیمت کل کرایه حمل در نظر گرفته شده‌اند.
نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که تجهیزات خاصی مانند کانتینرهای یخچالی (Reefers)، کالاهای خارج از ابعاد استاندارد (OOG)، یا کالاهای خطرناک (HAZMAT)، دارای هزینه‌های حمل و نقل ترمینال متفاوتی هستند. دلیل آن نیز در تفاوت در تجهیزات مورد نیاز و روش‌های خاص جابجایی این نوع محموله‌ها نهفته است:

  • کانتینرهای Reefer نیاز به اتصال برق دارند تا ژنراتور هایشان فعال بماند.
  • کالای خارج از ابعاد استاندارد ممکن است به تجهیزات خاص برای جابجایی نیاز داشته و فضای بیشتری برای انبارش طلب کند.
  • کالای خطرناک باید در محیط‌های ایزوله و گاه با شرایط خاص دمایی نگهداری شود.

هزینه‌های خدمات ترمینالی معمولاً توسط بنادر به‌صورت سالانه تعیین می‌گردند. برخی از شرکت‌های کشتیرانی ممکن است THC در حمل دریایی را بر اساس حجم بار نیز محاسبه و دریافت کنند.

آیا هزینه‌های خدمات ترمینالی با عوارض اسکله تفاوت دارند؟

در اغلب موارد، THC در حمل دریایی شامل عوارض اسکله نیز می‌باشد. عوارض اسکله مبلغی است که بابت استفاده از اسکله یا اسکله بارگیری دریافت می‌شود. این هزینه هم برای کانتینرها و هم برای بارهایی که به صورت کمتر از ظرفیت کانتینر (LCL) صادر یا وارد می‌شوند، اعمال می‌گردد. در مواردی که محموله LCL باشد و هزینه‌ای تحت عنوان THC در فاکتور دیده نشود، این عوارض اسکله است که به‌عنوان هزینه بندری درج می‌شود. در حالی که هزینه خدمات بندری (THC) در حمل‌ونقل دریایی به‌صورت ثابت و برای هر کانتینر محاسبه می‌شود، عوارض اسکله معمولاً بر اساس وزن یا حجم محموله تعیین می‌گردد. این عوارض برای کالاهایی که در پایانه‌های بندری بارگیری یا تخلیه می‌شوند اعمال شده و به‌صورت متداول بر حسب واحدهایی نظیر تن، متر مکعب (CBM) یا سایر معیارهای وزنی و حجمی محاسبه می‌شود.

تعرفه THC واردات و صادرات چگونه تعیین می شود؟

تعرفه THC در واردات و صادرات بر اساس عوامل متعددی توسط اپراتورهای پایانه بندری تعیین می‌شود. این تعرفه‌ها معمولاً سالانه توسط هر بندر یا پایانه به‌صورت مستقل مشخص می‌گردند و به نوع کالا، نوع کانتینر (معمولی، یخچالی، خطرناک یا خارج از ابعاد استاندارد)، میزان استفاده از تجهیزات، مدت زمان نگهداری در محوطه پایانه و خدمات جانبی مانند برق‌رسانی به کانتینرهای یخچالی وابسته‌اند. در صادرات، THC معمولاً شامل هزینه‌های بارگیری، جابه‌جایی و چیدمان کانتینرها پیش از انتقال به کشتی می‌شود، در حالی که در واردات این تعرفه هزینه‌های تخلیه، انبارش موقت و تحویل به کامیون یا ریلی را در بر می‌گیرد. همچنین در قراردادهای تجاری بین فروشنده و خریدار، ممکن است پرداخت این هزینه‌ها به یکی از طرفین واگذار شود، که بسته به شرایط اینکوترمز مشخص می‌شود.

Terminal Handling Charges

نتیجه‌گیری

بر اساس آنچه در مقاله درباره THC در حمل دریایی بیان شد، می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که THC در حمل دریایی یکی از اجزای حیاتی در زنجیره لجستیکی حمل‌ونقل دریایی است که مستقیماً بر هزینه نهایی واردکنندگان و صادرکنندگان تأثیر می‌گذارد. این هزینه‌ها که بابت عملیات بارگیری، تخلیه، انبارش و خدمات پشتیبانی کانتینرها در ترمینال‌های بندری دریافت می‌شود، بسته به نوع کالا، تجهیزات مورد نیاز، و موقعیت جغرافیایی پایانه، متفاوت هستند. از آنجا که این هزینه‌ها در برخی موارد می‌توانند عامل تعیین‌کننده در انتخاب بندر یا روش حمل‌ونقل باشند، تجار و فعالان حوزه صادرات و واردات باید با دقت کامل، نرخ‌های مربوط به THC در حمل دریایی را در برنامه‌ریزی‌های خود لحاظ کرده و در کنار عواملی چون امکانات بندری، نزدیکی به بازار مصرف و دسترسی جاده‌ای در حمل ترکیبی، بهینه‌ترین گزینه را برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری انتخاب نمایند.

خدمات حمل و نقل دریایی شرکت هنزا ناو دریا

شرکت هنزا ناو دریا (هانزا) با سابقه‌ای درخشان در حمل بار دریایی، زمینی و حمل بار هوایی، خدمات مشاوره‌ای و راهکارهای تخصصی را با توجه به شرایط عملیاتی و نیازهای مشتریان ارائه می‌دهد. ما بر اساس تحلیل دقیق عوامل مختلف، بهترین راهکارهای حمل‌ونقل را پیشنهاد می‌کنیم. در زمینه حمل ترکیبی و سایر خدمات، با توجه به نوسانات در نحوه ارائه خدمات در بازار هر پروژه به‌صورت منحصربه‌فرد ارزیابی می‌شود تا راه‌حل‌هایی متناسب با شرایط موجود و نیازهای شما ارائه گردد. برای اطلاعات بیشتر جهت اطمینان از دریافت سرویس مورد نظر و دریافت مشاوره، با تیم ما در تماس باشید.